بررسي روش هاي درون يابي مكاني جهت تعيين تغييرات مكاني ويژگي هاي كيفي آب هاي زيرزميني دشت رفسنجان

Investigation of Interpolation Methods to Determine Spatial Distribution ofInvestigation of Interpolation Methods to Determine Spatial Distribution of

آب هاي زيرزميني از منابع مهم بهره برداري در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشند. لذا به منظور حفظ كيفيت آب هاي زيرزميني اطلاع از پراكنش مكاني و زماني آن ها حايز اهميت مي باشد. هدف از اين پژوهش ارزيابي دقت روش هاي درون يابي مكاني جهت پيش بيني پراكنش مكاني برخي ويژگي هاي كيفي آب زيرزميني نظير كل املاح محلول(TDS)، غلظت يون سديم(+Na)، شوري(EC)، نسبت جذب سديم(SAR)، غلظت يون كلر (-Cl) و غلطت يون سولفات(SO42-) مي باشد. بدين منظور از اطلاعات مربوط به 65 نمونه چاه شاهد دشت رفسنجان استفاده شد و روش هاي تابع معكوس فاصله وزن دار، كريجينگ و كو كريجينگ مورد بررسي قرار گرفت. پس از نرمال سازي داده ها اقدام به ترسيم واريوگرام گرديد، بمنظور انتخاب مدل مناسب براي برازش بر روي واريوگرام تجربي از مقدار RSS كمتر و استحكام ساختار فضايي قوي تر استفاده شد. سپس با استفاده از فن ارزيابي متقابل و استفاده از RMSE، مناسبترين روش ميان يابي انتخاب شد. نتايج نشان داد كه براي پهنه بندي ويژگي هاي كيفي آب، روش هاي كريجينگ و كوكريجينگ بر روش IDW ارجحيت دارند. در نهايت با استفاده از روش كوكريجينگ- به عنوان بهترين روش ميان يابي- نقشه هاي پهنه بندي ويژگي هاي آب زيرزميني در محيط GIS تهيه گرديد.

Groundwater is one of the major sources of exploitation in arid and semi-arid regions. Thus for protecting groundwater quality, spatial and temporal distribution of data are important. The objective of this research was to evaluate interpolation methods for predicting spatial distribution of some groundwater quality such as TDS, Na+, EC, SAR, Cl- and SO4 -2. Data related to 65 wells in Rafsanjan plain were used and IDW, kriging and cokriging were studied. After normalization of data, variograme was drawn. For selecting suitable model for fitness on experimental variograme, less RSS value was used. By using crossvalidation and RMSE, the best method for interpolation was then selected. Results showed that for interpolation of groundwater quality, kriging and cokriging methods are superior to IDW method. At last, the maps of groundwater quality were prepared, using the best interpolation method in GIS environment.