شيوع هرني ديسك كمر در پرستاران شاغل در دو بيمارستان آموزشي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند

Prevalence of herniated lumbar disk among nurses working in two educational hospitals of Birjand University of Medical Sciences

زمينه و هدف: هرني ديسك كمر در پرستاران بخصوص در پرستاراني كه در بخش‌هاي سنگين و پر خطر مثل اتاق عمل، بخش‌هاي جراحي، فوريت‌هاي پزشكي و مراقبت‌هاي ويژه (ICU) مشغول به كار مي‌باشند، شايع است. مطالعه حاضر با هدف تعيين شيوع هرني ديسك كمر در كاركنان پرستاري شاغل در بيمارستان‌هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند انجام شد. روش تحقيق: اين مطالعه توصيفي، تحليلي در سال 1383 و به صورت سرشماري بر روي تمامي كاركنان پرستاري شاغل در دو بيمارستان آموزشي دانشگاه علوم پزشكي انجام شد. پرسشنامه‌اي حاوي اطلاعات فردي، سوابق كاري، داشتن سابقه كمردرد، نوبت كاري، علايم هرني ديسك كمر و چگونگي تشخيص هرني ديسك كمر در اختيار نمونه‌ها قرار گرفت. پس از تكميل پرسشنامه و ارزيابي آن، افراد مشكوك به هرني ديسك كمر كه كمردرد و علايم اصلي هرني ديسك كمر را داشتند براي تشخيص قطعي به پزشك متخصص مغز و اعصاب معرفي شدند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌هاي كاي اسكوير و تي در سطح معني‌داري 05/0=? تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: شيوع هرني ديسك كمر در افراد مورد مطالعه 1/12% و شيوع كمردرد 73% تعيين گرديد. ميانگين سنّي در افراد مبتلا به هرني ديسك كمر 6/7±39 و در افراد غير مبتلا 4/8±33 سال برآورد گرديد و نشانگر اختلاف معني‌داري بود (01/0P=). شيوع هرني ديسك كمر در پرستاران نوبت صبح 5/38% و در پرستاران ساير نوبت‌ها 8% به دست آمد و داراي اختلاف معني‌داري بود (001/0P < )؛ ابتلا به هرني ديسك كمر در پرستاران با سابقه كار بالاتر از 15 سال 23% و در پرستاران با سابقه كار كمتر از 15 سال 1/8% و از نظر آماري داراي اختلاف معني‌داري بود (01/0=P). نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه شيوع هرني ديسك كمر در پرستاران نوبت صبح و پرستاران با سابقه بالاي 15 سال و همچنين پرستاران شاغل در بخش‌هاي سنگين و پرخطر بيشتر است. به منظور كاهش اين بيماري، توجه مسوولين پرستاري را به تعويض دوره‌اي بخش محل خدمت و افزايش تعداد پرستاران صبح و همچنين آموزش پرستاري در خصوص اصول صحيح مكانيك بدن توصيه مي‌شود. واژه‌هاي كليدي: شيوع هرني ديسك كمر، پرستار، بيرجند

Background and Aim: Herniated disk is common among nurses, especially who are working in heavy and hazardous wards such as operation rooms, surgery, emergency wards and ICU. The present study was designed to determine prevalence of herniated lumbar disk among nurses working in two educational hospitals affiliated to Birjand University of Medical Sciences. Materials and Methods: This descriptive analyctical study was conducted in all nurses working in the two educational hospitals of the University of Medical Sciences. Data was collected by questionnaire that contained demographic information, Job experience, history of back pain, work shifts, symptoms of herniated lumbar disk and procedure of diagnosing herniated disk. After completing the questionnaires and evaluating them, those suspected to have herniated disk e.g. those suffering from back pain and who had the main signs of herniated disk were referred to a neurologist for final diagnosis. The data were analysed by chi-square test, t-test at ? =0.05. Results: Prevalence of herniated lumbar disk among nurses in these two hospitals was 12.1% and prevalence of back Pain was 73%. Mean age of those having herniated disk and those not having it were 39±7.6 and 33±8.4 respectively, there is a significant difference (P=0.01). The prevalence of herniated disk in nurses working in morning shift and those working in other shifts were 38.5% and 8% respectively, that there is significant difference (P < 0.001). Prevalence of herniated disk in nurses with more than 15 years job experience (23%) and in those with less than 15 years (8.1%) showed significant difference (P=0.01). Conclusion: According to the findings Prevalence of herniated disk is higher among nurses working in morning shift, have more than 15 years experience, and those working in heavy and hazardous wards. In order to reduce the incidence of this disease, nursing administrative should pay attention to periodic rotation of nursing personnel, increase of nursing personnel in morning shift and training about the principles of proper body mechanic. Key Words: Herniated disk, Birjand, Nurse