ارزيابي قدرت اثر بخشي ضد عفوني كننده ها و آنتي سپتيك ها ي مورد مصرف در بيمارستانهاي آموزشي

Efficacy of the disinfectants and antiseptics used in hospitals

مقدمه: عوامل عمده گسترش ميكروارگانيسمهاي ايجاد كننده عفونتهاي بيمارستان مي تواند عدم استفاده صحيح از ضد عفوني كننده ها و آنتي سپتيك ها ي مورد مصرف در بيمارستانها باشد. هدف از مطالعه حاضر ارزيابي قدرت اثر بخشي ضد عفوني كننده ها و آنتي سپتيك ها ي مورد مصرف در بخش هاي پانسمان، تزريقات، اتاقهاي عمل و آشپزخانه بيمارستانهاي آموزشي همدان بود. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي ـ تحليلي ـ مقطعي، مجموعاً 742 كشت ميكروبي قبل و بعد از ضدعفوني از بخشهاي پانسمان – تزريقات، اتاقهاي عمل و آشپزخانه دو بيمارستان آموزشي مورد بررسي قرار گرفت. مواد ضد عفوني كننده مورد استفاده عبارت بودند از : هالاميد، به آسا، كريولين، فرمالدييد، گلوتارآلدييد، كلرهكزيدين، هايژين، ساولن، الكل 70 درجه و اشعه UV. اثر بخشي مواد ضد عفوني كننده تهيه شده در بيمارستان ها با مواد ضد عفوني كننده تهيه شده در آزمايشگاه ميكروب شناسي دانشكده پزشكي بر روي استافيلوكوك اوريوس (ATCC 25923) و E.coli (ATCC 25922) به روش انتشار در آگار مورد ارزيابي و مقايسه قرار گرفت. اطلاعات در پرسشنامه وارد شده و با استفاده از آزمون آماري كاي دو و مجموع رتبه اي ويلكاكسون (من – ويتني) و نرم افزار spss مورد آناليز قرار گرفت. يافته ها: از مجموع 742 نمونه كشت داده شده در دو بيمارستان، 308 مورد (6/41%) كشت مثبت بدست آمد. ميانگين ميزان آلودگي قبل از ضد عفوني 1/50% و بعد از ضد عفوني 8/33% تعيين شد. از مجموع 308 مورد كشت مثبت در دو بيمارستان، 2/56% باكتري گرم منفي و 8/43% باكتري گرم مثبت بدست آمد. بيشترين ميزان آلودگي (2/58%) مربوط به آشپزخانه و كمترين آن (6/18%) مربوط به اتاق هاي عمل بود موثرترين ماده ضد عفوني تست شده در دو بيمارستان عبارت بودند از فرمالدييد 8%، گلوتارآلدييد 2%، كلرهكزيدين 1%، ساولن 2/3% و كم اثرترين آنها عبارت بود از: محلول به آسا 1%، الكل70% و كريولين 5/2%. در مورد اثر بخشي اشعه UV براي اتاق پانسمان و تزريقات، ميزان درصد آلودگي هواي اتاق قبل از ضد عفوني 4/51% و بعد از ضد عفوني 6/48% بود كه اختلاف معني داري بدست نيآمد. اثر بخشي ضد عفوني كننده ها تهيه شده در بيمارستانهاي مورد پژوهش با نتايج بدست آمده در آزمايشگاه ميكروب شناسي دانشكده پزشكي اختلاف معني دار نشان داد. نتيجه گيري: ميانگين ميزان آلودگي قبل از ضد عفوني و بعد از ضد عفوني در دو بيمارستان اختلاف معني داري داشت (001/0p=) كه نشاندهنده كاهش نسبي ميكروارگانيسمهاي بيمارستاني بعد از ضد عفوني كردن است. اما با توجه به اختلاف معني دار نتايج اثر بخشي ضد عفوني كننده ها تهيه شده در بيمارستان ها و دانشكده پزشكي، پيشنهاد مي گردد، تهيه ضد عفوني كننده ها مورد مصرف در بيمارستانها و نحوه استفاده آنها در بخشهاي مختلف با نظارت كارشناسان بهداشت محيط بيمارستان صورت گيرد.

Background: One of the major causes of increasing nosocomial infections is misusing disinfectants and antiseptics in hospitals. The aim of this study was to evaluate the efficacy of disinfectants and antiseptics using in injections and dressing wards, operation rooms and kitchen of Hamedan hospitals. Materials and Methods: In this study 742 samples were collected before and after disinfections from different parts of injection, dressing wards and operation rooms. Disinfectants and antiseptics that were used in different parts of wards were Halamide, Beh-Assa, Kereoeline, Formaldehyde, Glutaraldehyde, Chlorhexidine, Hygiene, Savlone, Alcohol 70% and UV ray. The efficacy of disinfectants that were prepared in hospitals and medical microbiology laboratory of medicine faculty was evaluated. The efficacy of disinfectants and antiseptics were tested on Staphylococcus and E. coli by disk diffusion method. Data was gathered through a questionnaire and analyzed using K2 and Mann-Whitney methods. Findings: From 742 samples, 308 positive cultures (41.6%) were detected. The frequency mean of the contamination before disinfection was 50.1% and after disinfection was 33.8%. From 308 positive cultures in two hospitals, 173 (56.2%) gram negative bacteria and 135 (43.8%) gram positive bacteria were isolated. The most effective disinfectants that were used in two hospitals were Glutaraldehyde 2%, Formaldehyde 8%, Chlorhexidine 1%, Savlone 3.2%. The lowest effective disinfectants were Beh-Assa 1%, Kereoeline 2.5%, and Alcohol 70%. The frequency mean of contamination before UV ray disinfection was 51.4% and after disinfection was 48.6%, which indicate no significant difference. Disinfectants and antiseptics that were prepared in hospitals and those that prepared in medical microbiology laboratory showed minor differences. Conclusion: In this study, the frequency mean of contamination before and after disinfections showed significant differences (P-value=0/001). So, the efficacy of disinfectants used in the two hospitals was satisfactory. However, disinfectants that were prepared in hospitals and those that prepared in medical microbiology laboratory showed minor differences. Therefore, it is suggested that the disinfectants and antiseptics which are used in hospitals should be prepared under supervision of hospital health experts.