ارزيابي عملكرد مدل تلفيقي ظرفيت نفوذ متغير و رونديابي جريان در حوضه آبريز سفيد رود

مدل هاي سطح زمين در برآورد توزيع رطوبت و دماي خاك، ميزان تبخير و تعرق، جريان رودخانه بعلت تاكيد بر فرآيند هاي ديناميكي و فيزيكي سطح زميني، از اهميت چشمگيري برخوردار هستند. در اين تحقيق از مدل سطح زمين VIC جهت برآورد دماي سطح زمين و جريان رودخانه استفاده گرديد. در مدل VIC، شبيه سازي رواناب در هر سلول شبكه براساس مكانيسم رواناب مازاد نفوذ و رواناب مازاد اشباع مي باشد. همچنين جهت رونديابي جريان درون سلولي و بين سلولي، مدل VIC با مدل رونديابي تلفيق شده است. جهت اجراي مدل VIC، حوضه آبريز سفيد رود به 18 سلول با ابعاد 57 كيلومتر براساس نقشه DEM حوضه تقسيم شد. مقايسه جريان مشاهداتي و شبيه سازي در ايستگاه هيدرومتري خروجي حوضه، مبين افزايش ضريب Nash بهنگام استفاده از روش معكوس مجذور فاصله تصحيح شده نسبت به ارتفاع بعنوان روش درون يابي داده هاي هواشناسي در هر سلول مي‌باشد. آماره هاي محاسبه شده، حاكي از برآورد دماي سطح زمين با دقت بيشتر در حالت بيلان انرژي مدل VIC نسبت به حالت بيلان آبي است. مدل VIC در مكانيسم شبيه سازي رواناب نسبت به پارامتر شكل ظرفيت نفوذ از حساسيت بيشتري برخوردار است بطوري كه پارامتر شكل ظرفيت نفوذ هم بر جريان سطحي و هم بر جريان زير سطحي تاثير گذار است ولي تاثير اين پارامتر بر جريان سطحي بيشتر است. جريان زير سطحي نيز متاثر از پارامترهاي Ws و Ds مي باشد. مقايسه جريان مشاهداتي و شبيه سازي با پارامترهاي واسنجي مدل در برخي از ايستگاه هاي هيدرومتري حوضه، حاكي از توانايي مدل در شبيه سازي جريان رودخانه است.

Land surface hydrological models has importance in the determination of soil moisture and temperature, the rate of evapotranspiration, stream flow by emphasis on the land surface physical and dynamic process descriptions. In this research, VIC land surface hydrological model has been used for the land surface temperature and stream flow determination. The VIC runoff simulation in each cell is based on both the infiltration excess and saturation runoff. Also for within-grid and between-grids routing, VIC model was coupled to the routing model. For running VIC model, Sefidroad River basin based on DEM of basin was divided in to 18 cells with 57 km resolution. The comparison of observed and simulated stream flow in the outlet of basin hydrometery station, indicated that Nash coefficient increased by using the inverse distance method that is corrected to the height for using interpolation of meteorological variables in each cell. The land surface temperature estimation in the energy mode of VIC model has accurate results than the water mode. The VIC model in the runoff simulation is more sensitive to the infiltration shape parameter. The infiltration shape parameter is effective in the surface and subsurface runoff simulation but the high influence of this parameter is related to the surface runoff. Ws and Ds play an important role in the subsurface runoff simulation. Comparison between observed and simulated stream flow using calibrated parameters in some of hydrometery stations indicated the ability of model in stream flow simulation.