مكان‌يابي ژن‌هاي كمي كنترل‌‌كننده عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا درشرايط آبياري معمول و تنش خشكي

Accepted: 20 Jan., 2011 Mapping QTLs Controlling Yield and Yield Components of Oilseed Rape under Normal Irrigation and Drought Stress Conditions

به منظور مكان‌يابي QTLهاي عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا در شرايط آبياري معمول و تنش خشكي، 135 رگه هاپلوييد مضاعف كلزا حاصل تلاقي بين يك لاين زمستانه فرانسوي (Darmo-Bzh) و يك لاين بهاره كره‌اي (Yudal) مورد ارزيابي قرار گرفتند. نقشه لينكاژي نوزده كروموزوم كلزا به كمك 459 نشانگر مولكولي شامل نشانگرهاي آيزوزيم، RFLP، RAPD، SSR، NSP و AFLP ترسيم شد. بر اساس روش مكان‌يابي فاصله‌اي مركب مجموعاً تعداد سي و هشت QTL براي صفات اندازه‌گيري شده در شرايط آبياري معمولي و تنش خشكي شناسايي شد. بيشترين تعداد QTL روي گروه‌هاي لينكاژي DY13 و DY6 شناسايي شد كه نشان مي‌دهد اين دو گروه لينكاژي در كنترل ژنتيكي صفات مهم زراعي داراي نقش اساسي هستند. يكي از QTLهاي شناسايي شده در اين مطالعه كه داراي اثر معني‌دار بر اكثر صفات مورد ارزيابي به ويژه عملكرد و اجزاي عملكرد بود روي گروه پيوستگي DY6 و در مجاورت ژن پاكوتاهي Bzh قرارداشت كه نشان مي‌دهد اين ژن علاوه بر كنترل ارتفاع بوته داراي اثر پليوتروپي روي صفات ديگر است. با توجه به بزرگ اثر بودن اين QTL مي‌توان از نشانگرهاي مجاور آن به منظور انتخاب به كمك نشانگر استفاده كرد. QTLهاي اصلي عملكرد و اجزاي عملكرد در هر دو شرايط آبياري معمولي و تنش مشابه بودند.

In order to map QTLs of yield and its components in oilseed rape under normal and drought stress conditions, 135 doubled haploid lines derived from the cross between a Korean spring line "Yudal" and a French winter line "Darmor" were evaluated. Genetic map of 19 linkage groups of oilseed rape using doubled haploid population was constructed by 459 molecular markers including isozyme, RFLP, RAPD, SSR and SNP. Using the composite interval mapping method, a total of of 38QTLs detected for measured traits under normal and drought stress conditions. Most QTLs were located on DY13 and DY6. It’s thought that these two linkage groups have a basic function in the genetic control of some agronomic traits. One of the important QTLs was detected on chromosome DY6 linked to the dwarf gene Bzh. This QTL had pleiotropic effects on most traits. As this QTL had a major effect, it could be used in marker assisted selection. The major QTLs for yield and its components were the same under both normal and stress conditions.