پايداري عملكرد دانه، كيفيت نانوايي و تحمل به خشكي ژنوتيپ‌هاي گندم نان

Yield Stability, Bread Making Quality and Drought Tolerance in Bread Wheat Genotypes

تحقيق حاضر روي بيست ژنوتيپ برتر گندم نان به همراه دو رقم شاهد سرداري و آذر-2 در دو منطقه كرمانشاه (ايستگاه سرارود) و كرج (ايستگاه تحقيقاتي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر) به مدت دو سال زراعي (88-1386) در دو شرايط رطوبتي متفاوت (يك بار آبياري در زمان كاشت و آبياري كامل)انجام شد. ژنوتيپ ها در هر آزمايش، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار ارزيابي شدند. نتايج حاصل نشان داد كه تعدادي از ژنوتيپ ها داراي شاخص تحمل تنش (STI) بيشتري بودند كه در بين آن‌ها ژنوتيپ‌هاي شماره 1 (ORF1.158/FDL//BLO/3/SHI4144/CROW/4/c)، 7 (Jcam/Emuʹʹsʹʹ//Doveʹʹsʹʹ/3/Alvd/4/MV17/Attila)، 19 (CRR/ATTILA)، 11 (KATILA-13) و 14 (KAUZʹSʹ/MACHETE) از نظر پايداري بهتر، ميانگين عملكرد بالاتري در هر دو شرايط ديم و آبي داشتند و صفات مرتبط با كيفيت نانوايي در آن‌ها مناسب بود. ژنوتيپ‌هاي شماره 10 (HAMAM-4) و 12 (KATIA-1) نيز داراي بيشترين صفات مطلوب با كيفيت نانوايي در هر دو شرايط ديم و آبي بودند. با در نظر گرفتن تمامي شاخص‌هاي محاسبه شده براي صفات مختلف، ژنوتيپ‌هاي شماره 1، 11 و 19 از نظر تحمل تنش رطوبتي، عملكرد و پايداري عملكرد و ژنوتيپ‌هاي شماره 10 و 12 از نظر تحمل تنش و كيفيت نانوايي مطلوب براي مراحل بعدي گزينش شدند.

To identify high yielding drought tolerant genotypes with yield stability and good bread making quality, an experiment was conducted using 22 bread wheat genotypes (20 promising lines and 2 checks, Sardari and Azar-2) during two cropping seasons (2007-2009) in Sararood (Kernamshah) and Karaj (moderate cold areas). The genotypes were evaluated in a RCBD with three replications under two separate experiments, full irrigation and rainfed conditions. Based on the results, some genotypes performed higher drought stress tolerance among them genotypes no. 11 (KATILA-13), 19 (CRR/ATTILA), 1 (ORF1.158/FDL//BLO/3/SHI4144/CROW/4/C), 14 (KAUZʹsʹ/MACHETE) and 7 (Jcan/Emu"s"//Dov"s"/3/Alvand/4/MV17/AHila) had higher grain yield, yield stability and good baking quality compared to the other genotypes. Genotypes no. 10 (HAMAM-4) and 12 (KATILA-1) had also most of the grain quality characteristics. Based on the results of different characteristics, the genotypes no. 1, 11, and 19 were selected for drought tolerance, yield and yield stability and genotypes no. 10 and 12 for drought tolerance and quality characteristics.