مشروعيت جنگ‌هاي صليبي از ديدگاه روحانيان مسيحي و مقايسه آن با ماهيت جهاد مسلمانان در برابر صليبي‌ها

The Legitimacy of Crusades from the viewpoint of Christian Clerics and Its Comparison with the Nature of Muslimsʹʹ Jihad (holy war) against Crusaders

يكي از طولاني‌ترين جنگ‌هايي كه تاريخ به خود ديده،‌ جنگ‌هاي صليبي است كه نزديك به دو قرن، بهانه قلم‌فرسايي مورّخان شده است. اينكه علّت اين جنگ‌ها چه بوده و آغازگران و ادامه‌دهندگان اين جنگ‌ها در مشروعيت‌بخشي به اين خشونت‌ها چه توجيهي داشته‌اند،‌ و اينكه جهاد مسلمانان در برابر متجاوزان مسيحي در انديشه فقيهان معاصر اين جنگ‌ها چه ماهيت و مبنايي داشته است، جاي بحث و تامّل دارد. فرضيه اصلي اين نوشتار آن است كه جنگ‌هاي صليبي، نمونه تمام‌عياري از جنگ‌هاي مقدّس بوده‌اند كه آموزه‌سازي روحانيان مسيحي در باب «جنگ عادلانه» نتوانسته است ماهيت آنها را تغيير دهد؛ زيرا روايات تاريخي از اين جنگ‌ها، اجازه انطباق آنها با آموزه جنگ عادلانه را نمي‌دهد. جهاد مسلمانان با صليبي‌ها نيز ـ چه در قالب جهاد به ظاهر ابتدايي و چه در قالب جهاد تدافعي و پيش‌دستانه ـ ماهيت جهاد دفاعي داشته است كه فقيهان شيعه و سنّي معاصرِ اين جنگ‌ها، آن را مشروع دانسته‌اند.

Crusades are among the longest wars throughout the history which has given historians opportunities to use them as pretext to write about them for two centuries. The reason for these wars, what justification their initiators and wagers had to legitimate these violent wars and what were the nature and principles of Muslimsʹ Jihad against these Christian aggressors in thoughts and views of contemporary jurists are topics which require discussion and reflection. The main hypothesis of the present paper is that Crusades have been the perfect example of holy wars which the new doctrines proposed by Christian clerics on "just war" have not been able to change their nature, because the historical reports about these wars do not allow for their conformity with just war doctrine. Muslimsʹ Jihads against crusaders – whether as preemptive Jihad or as defensive and preventive Jihads–were defensive in nature which contemporary Sunni and Shi’? jurist consider them as legitimate.