تاثير عوامل ژيومورفولوژيك بر رسوبزايي حوضه قزقنچاي

The Effects of Geomorphological Parameters on Products of Sediment in Ghazghanchay Basin (Sub Basin of Hable Rood)

فرسايش و شستشوي رسوبات سطحي موجب از دست رفتن منابع خاك شده و پرشدن سريع سدها و تهديد ساير فعاليتهاي انساني را به دنبال دارد. بديهي است كه ميزان فرسايش در درجه اول وابسته به ويژگيهاي ژيومورفولوژي حوضه‌هاي آبخيز و سپس نحوه دخالتهاي انساني است. محدوده تحت بررسي حوضه قزقنچاي از زيرحوضه هاي حبله‌رود و شاخه اصلي نم‌رود مي‌باشد. اين حوضه مساحتي درحدود 235/144 هكتار را در برمي گيرد. در اين پژوهش براي بررسي ميزان فرسايش ابتدا متغيرهاي موثر از طريق كارهاي ميداني و مشاهدات غيرمستقيم با استفاده از تصاوير ماهواره اي، عكس هاي هوايي و نيز ساير منابع گردآوري و مورد مطالعه قرار گرفته است. اين داده‌ها با استفاده از تكنيك ها و نرم افزارهاي GIS تجزيه و تحليل شده و در نهايت جهت دستيابي به نتيجه از روش هاي برآورد فرسايش و با استفاده از روش امتيازدهي وتلفيق تاثير گزاري عوامل ژيومورفيك انجام پذيرفته و از طريق آن ميزان فرسايش درحوضه آبخيز مورد مطالعه برآورد گرديده است. نتايج نشان مي دهند كه ميزان رسوب دهي سالانه حوضه معادل 24/14011 تن در هكتار مي باشد. مقايسه زماني داده هاي رسوب و تلفيق آن با گسترش كاربري هاي انساني در حوضه نيز نشانگر آن است كه توسعه فعاليتهاي انساني در افزايش رسوبدهي حوضه بي تاثير نبوده است به طوري كه بخش عمده اين رسوب از بخشهاي مياني حوضه كه از درجه توسعه يافتگي بيشتري برخوردار است تامين مي شود.

The effects of soil erosion plays a role in incidence of dangerous floods, rapid loading of dams and destruction of farmlands, and prevents the occurrence of floods as well, important measures need to be adopted in order to prevent its store from being loaded. The purpose of the present study was to study the geomorphological problem of the mentioned dam, the role it plays in production of sediment and its effect on Nam Rood Dam in Ghazghinchai Basin, with focus on degree of erosion and the amount of sediment produced. Ghazghinchai Basin is located in south of Central Alborz Mountains, North-Eastern Tehran Province, and is one of the sub-basins of Nam Rood River and covers an area of about 144.235 km2. In order to study the amount of erosion and the sediment produced in the basin under investigation, first the variables effective in erosion were analysed by GIS softwares, through direct observations, field work and indirect observations including satelite images, air photos and climatic and hydrological data. And finally in order to achive our intended purposes such common methods of estimating erosion in sediment the Besyak Model were used. Technique of giving scores and integrating layers were also used to estimate the amount of erosion in basin under investigation. The results show that the annual amount of sediment poduced in the basin is around 14011.24 tons per km2. The findings also indicat that the major proportion of this amount of sediment is produced from the central parts of the basin which lie in the show area with high degree of erosion, as show by the results of our zoning.