اثر محلول‌پاشي آهن و روي در بهبود خصوصيات كمي و كيفي دانه سه رقم گندم

Study of the Effects of Foliar Application of Fe and Zn on Wheat Quality and Quantity Properties

استفاده از عناصر ريزمغذي يكي از راه‌هاي افزايش خصوصيات كمي و كيفي عملكرد در گندم مي‌باشد. اين بررسي به منظور مطالعه تاثير مصرف كود‌هاي حاوي آهن و روي در بهبود صفات كمي و كيفي سه رقم گندم آبي در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي مغان در سال زراعي 87-1386 اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام گرفت. فاكتور اول شامل سه رقم گندم (مغان-3، آرتا و تجن) و فاكتور دوم شامل محلول‌پاشي با آهن و روي با غلظت سه در هزار و عدم محلول‌پاشي (در دو سطح) بود. در اين بررسي ارتفاع بوته، تعداد خوشه در هر بوته، تعداد دانه در خوشه اصلي، وزن هزاردانه، توليد كل هر بوته (بيوماس هوايي)، عملكرد دانه، ميزان كل پروتيين، آهن و روي در دانه مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين ارقام از لحاظ صفات عملكرد دانه، ميزان روي، آهن و منگنز در سطح احتمال يك درصد اختلاف معني‌دار وجود داشته است. اثر محلول‌پاشي با آهن و روي نيز بر عملكرد دانه، تعداد پنجه، تعداد پنجه بارور، ميزان پروتيين، روي، آهن و منگنز دانه در سطح احتمال يك درصد معني‌دار بود. اثر متقابل رقم×محلول‌پاشي نيز بر روي عملكرد دانه، ميزان روي، آهن و منگنز در سطح احتمال يك درصد معني‌دار گرديد. در بين ارقام مورد مطالعه، رقم آرتا با 8310 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را داشت. هم چنين محلول‌پاشي با عناصر ريزمغذي آهن و روي ميانگين عملكرد دانه ارقام گندم را 12 درصد افزايش داد.

Application of micronutrient fertilizers is an effective strategy for increasing yield and quality properties of wheat. This study was conducted to evaluate the effect of Fe and Zn fertilizer on wheat yield and quality properties at Moghan Agricultural and natural resource research center during 2007-2008. The experimental design was done as factorial arrangement based on randomized complete block design with three replicates. Studied factors were cultivars (three levels) and foliage application of Fe and Zn or no application (control). Plant characteristics such as plant height, number of ear per plant, number of seeds in main ear, 1000 kernel weight, biomass, seed yield, protein content, Fe, Zn and Mn concentration were studied. The MSTATC software package was used to analyze all the data and means were separated by the least significant difference (LSD) test at P < 0.01. Results showed that seed yield, Fe, Zn and Mn content were significant different among cultivars. Foliage application of Fe and Zn had significant effect on seed yield, tiller number, fertile tiller number, protein, Fe, Zn and Mn content at P < 0.01. interact effect of cultivar×micronutrient application was significant on seed yield, Fe, Zn and Mn content. Among cultivars, the maximum seed yield was obtained with Arta cultivar. Foliage application of Fe and Zn increased wheat yield over 12 percent.