بررسي اختلافات بيماري‌زايي و مولكولي در تعدادي از جدايه‌هاي Ascochyta rabiei عامل بيماري برق زدگي نخود در ايران

Study on pathogenic and molecular variability in some isolates of Ascochyta rabiei causal agent of ascochyta blight of chickpea in Iran

اختلافات بيماري‌زايي و مولكولي در تعدادي از جمعيت‌هاي Ascochyta rabiei ، عامل بيماري بلايت آسكوكيتايي نخود، با استفاده از 30 جدايه جمع‌آوري شده از پنج استان كشور شامل ايلام، آذربايجان شرقي، كرمانشاه، كهكيلويه و بوير احمد و لرستان بررسي شد. به منظور تشخيص طيف بيماري‌زايي جدايه‌ها، بيماري‌زايي جدايه‌هاي مذكور روي هفت رقم افتراقي نخود مورد مطالعه قرار گرفت كه در 16 گروه بيماري‌زايي طبقه بندي شدند. سه جدايه‌ از استان آذربايجان شرقي (Ar17، Ar18، Ar19) دو جدايه از استان كهكيلويه بويراحمد (Ar16 و Ar34)، يك جدايه از استان كرمانشاه (Ar27) و يك جدايه از استان لرستان (Ar2) بيشترين بيماري‌زايي را داشتند. كه از اين جدايه‌ها مي‌توان در برنامه‌هاي اصلاحي مقاومت به بيماري استفاده نمود. ضمناً تنوع ژنتيكي جدايه‌هاي فوق با استفاده از نه آغازگر تصادفي RAPD مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس داده‌هاي بدست آمده، جدايه‌هاي مورد بررسي در داخل نه كلاستر در شجره فيلوژنتيكي قرار گرفتند. بر اساس شيوه UPGMA و ضريب تشابه Jaccard، ميانگين اختلاف ژنتيكي در بين جدايه‌ها 75% برآورد گرديد كه نشانگر وجود تنوع ژنتيكي زياد در ميان جدايه‌هاي مورد بررسي بود.

Pathogenic and molecular variability of 30 isolates of Ascochyta rabiei the causal agent of Ascochyta blight of chickpea collected from five provinces of Iran including Ilam, Kermanshah, Kohkiloyeh-Boyerahmad, East Azarbaijan and Lorestan was studied. Based on pathogenicity test, which was conducted using 7 differential chickpea cultivars, the isolates were categorized into 16 groups. All isolates collected from East Azarbaijan (Ar17, Ar18, Ar19), two isolates from Kohkiloyeh- Boyerahmad (Ar16, Ar34), one isolates from Kermanshah (Ar27), and one isolate from Lorestan (Ar2) had the highest pathogenicity. These isolates have potential to be used in breeding for resistance to ascochyta blight disease. Molecular variability of the isolates was studied using nine random RAPD primers and the data was analyzed using UPGMA clustering method and Jaccard similarity coefficient. The isolates were categorized into nine clusters. The average genetic similarity of isolates was 75% which indicates there was a high level of genetic variability in the population.