بررسي مزيت نسبي صادراتي محصولات عمده باغي ايران و پيش بيني شاخص‌هاي آن (دوره زماني 90-1340)

Comparative Advantage of Export for Major Horticultural Crops in Iran and Forecast it

ايران از جمله كشورهايي است كه علي رغم در اختيار داشتن منابع و امكانات طبيعي ارزشمند هنوز از نظر اقتصادي در زمره كشورهاي توسعه يافته جهان به شمار نمي‌رود. گسترش صادرات محصولات كشاورزي از طريق توسعه مناطق روستايي، كاهش فقر و محروميت مناطق، نقش اساسي در فرآيند رشد و توسعه اقتصادي كشور ايفا مي‌نمايد. همچنين صادرات محصولات باغي مي‌تواند تاثير مثبتي بر توسعه بخش كشاورزي داشته باشد. در اين مطالعه مزيت نسبي صادرات سيزده محصول باغي ايران (پسته، انگور، خرما، سيب، بادام، گردو، پرتقال، هلو، زرد الو، گيلاس، نارنگي، كيوي و ليمو) در دوره زماني 86-1340 با استفاده از اطلاعات موجود در سايت سازمان خوار و بار كشاورزي (فايو) با استفاده از شاخصهايRCA ،RSCA و X2 محاسبه شده و سپس پيش بيني تغييرات اين شاخص‌ها براي 4 دوره زماني انجام شده است. نتايج بدست آمده حاكي از وجود و عدم وجود مزيت نسبي براي محصولات مختلف در دوره زماني مورد مطالعه مي‌باشد. مثلاً پسته و خرما داراي مزيت نسبي هستند در حالي كه انگور، پرتقال، هلو و زردآلو فاقد مزيت نسبي مي‌باشند. همچنين نتايج حاصل از پيش بيني اين شاخص‌ها طي دوره زماني 1390-1387 نشان دهنده تداوم وجود مزيت نسبي در مورد پسته و خرما و عدم مزيت در مورد محصولات انگور، پرتقال، هلو و زردآلو مي‌باشد.

Iran is among the country that despite the possession of valuable natural resources does not placed in developed countries. Expansion of agricultural exports through the development of rural areas, reducing poverty and exclusion zones, In the process of economic development plays a key role. The export of horticultural products can have a positive impact on agricultural development. In this study we estimated comparative advantage of export for thirteen horticultural crops (Pistachios, grapes, dates, apples, almonds, walnuts, orange, peach, apricot, cherry, tangerine, kiwi and lemon) in the period from 1340-86 with Using information contained in the Food and Agriculture Organization and applying index of RCA, RSCA and X2 . After that the index changes are forecasted for the fourth time. The result show that we have Comparative advantage of export for Pistachios and dates while Grapes, oranges, peaches and apricots have no comparative advantage for export. Also the result of forecast of this indexes in period of 1387-90 show that despite continuing of Comparative advantage for Pistachios and Dates and Lack of comparative advantage for Grapes, oranges, peaches and apricots.