بررسي عوامل موثر بر تمايل چغندركاران به پرداخت براي دريافت خدمات ترويج كشاورزي (مطالعه موردي شهرستان مشهد)

Effective Factors on Probability of Willingness to Pay for Agricultural Extension Services by Beet Farmers (Case study : Mashhad Township)

هدف از اين مقاله بررسي عوامل موثر بر احتمال پرداخت چغندركاران براي دريافت خدمات ترويجي است. براي رسيدن به اين هدف از الگوي لاجيت در چارچوب الگوي لاجيت با استفاده ار داده‌هاي مقطع زماني سال 1388 مربوط به 150 نفر از چغندركاران انتخاب شده به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده در شهرستان مشهد مورد بررسي قرار گرفت. علاوه بر اين از الگوي توبيت براي بررسي عوامل موثر بر ميزان تمايل به پرداخت چغندركاران براي دريافت خدمات ترويجي استفاده گرديده است. نتايج هر دو الگو نشان داد متغير‎هاي سن، تجربه در كشت چغندرقند و تعداد افراد خانوار بر احتمال پرداخت ‎چغندركاران براي دريافت خدمات ترويجي تاثير منفي معني‎دار داشته‌اند.‌ همچنين متغيرهاي تحصيلات، سطح زير‎كشت، عملكرد، مالكيت، درآمد خالص از چغندرقند، نياز به خدمات ترويجي و رضايتمندي از خدمات ترويجي بر احتمال پرداخت براي دريافت خدمات ترويجي تاثير مثبت و معني‎داري دارند. از‎ مقايسه كشش كل مربوط به متغير‎هاي مختلف در الگوي توبيت، مشخص شد كه متغير نياز به خدمات ترويجي بيشترين تاثير را در افزايش و متغير سن كشاورز بيشترين تاثير را در كاهش ميزان تمايل به پرداخت براي دريافت خدمات ترويج كشاورزي دارند. ‎با توجه به نتايج مطالعه اجراي ترويج نيمه‌خصوصي در ميان كشاورزان بزرگ مالك، تشكيل انجمن‌ها و تعاوني‌هايي براي كشاورزان خرده مالك براي پرداخت هزينه‌هاي ترويجي به صورت گروهي، ايجاد تنوع در نوع و شيوه ارايه خدمات ترويجي براساس سن و به تبع آن تجربه و همچنين سطوح تحصيلات كشاورزان‎ پيشنهاد شد.

The purpose of this study is investigating factors affect on probability of Willingness to pay sugar beet farmers for taking of agricultural extension services. logit model was used for cross sectional data in 2009 between 150 sugar beet farmers that were selected by random sampling in the city of Mashhad. In addition, tobit model was used to analyse factors affecting on Willingness to pay beet farmers for taking of agricultural extension services. Results of both model showed that age, experience in sugar beet cultivation and household size have negative and significant effect and education, cultivated area, yield, farm ownership, net revenue of sugar beet, need to extension services and concurrence of extension services have ‎positive and significant effect on probability of Willingness to pay for agricultural extension services. comparing aggregate elasticity among different variables in tobit model showed ‎ that need to extension services has the maximum effect in increasing and farmer, s age has the maximum effect in decreasing Willingness to pay for taking of agricultural extention services respectively. According to results, implementation of semiprivate extension between great farmers, Forming associations and cooperatives for yeomen to pay extension costs as a group, Making diversity in the type and method of offering extension service based on age, experience and education suggested.