بررسي اقتصادي رفتار كشاورزان در استفاده از كودهاي حيواني در سطح مزرعه در شهرستان اسفراين

The Economic Study of Farmers, Behavior on Animal Manure Use at Farm Level of Esfarayen

استفاده نامتعادل از كودهاي شيميايي باعث كاهش كيفيت و حاصلخيزي خاك ، آلودگي زيست محيطي و به‎ويژه آلودگي منابع خاك و آب مي-شود. بكارگيري كودهاي حيواني، جايگزيني براي كودهاي شيميايي مي‎باشد. بنابراين، شناخت عوامل جمعيتي، فني-ترويجي و زراعي موثر بر فرايند تصميم‎گيري كشاورزان در استفاده از كودهاي حيواني، نقش مهمي در نظام برنامه ريزي و سياست گذاري اين حوزه خواهد داشت. در اين مقاله براي بررسي رفتار كشاورزان در استفاده از كودهاي حيواني، از الگوي توبيت و نيز از داده هاي مقطع زماني سال زراعي 1388 مربوط به 80 نفر از كشاورزان استان خراسان شمالي استفاده شد. نتايج نشان داد كه فاصله بين دامداري و زمين زراعي و كشت بقولات داراي تاثير منفي و وجود فرد تحصيل كرده در خانواده كشاورز، سواد كشاورز و آگاهي از خطرات بلندمدت كودهاي شيميايي، داراي تاثير مثبت بر استفاده از كود حيواني هستند. با توجه به يافته ها، انتقال يارانه ها از كودهاي شيميايي به سوي كودهاي آلي، آموزش و اطلاع‎ساني از خطرات بلندمدت كودهاي شيميايي به كشاورزان و هدف گيري افراد باسواد خانوارها در آموزش هاي ترويجي مرتبط با كودهاي حيواني براي هدايت كشاورزان به كشاورزي پايدار و حفاظت از محيط‌زيست پيشنهاد شد.

Unbalance using of chemical fertilizers cause decline the soil quality and fertility, environmental pollution and specially soil and water resources pollution. The use of animal manure is a replacement to chemical fertilizers. Therefore, recognizing of demographic, technical-extensional and agronomic affect on farmerʹs decision making process to use of animal manure will have important role in policy making and planning system in this field. This paper used Tobit model and a cross sectional data of 80 farmer of North Khorasan province in 2009 to study of farmers, behavior to use animal manure. Result showed that distance between ranching and farm and Leguminous cultivation have negative effect and existence of educated person in family, farmers, education and knowledge of long run risks of chemical fertilizers have positive effect on use of animal manure. With regard to results, transferring of subsidies from chemical to organic fertilizers, education and information transferring about long run risks of chemical fertilizers to farmers and targeting of educated persons of families in extensional train related to animal manure to conduct of farmers to sustainable agriculture and conservation of environment suggested.