اثر بخشي آموزش هاي عقلاني- هيجاني به شيوه گروهي بر عزت نفس و اضطراب دانش آموزان تيز هوش پسر

The effectiveness of rational-emotional group training on self-esteem and anxiety of gifted boy students

چكيده با توجه به بررسي هاي به عمل آمده تاكنون مطالعه اي در مورد آموزش هاي عقلاني- هيجاني روي دانش آموزان تيزهوش با توجه به ويژگي هاي برجسته شناختي آنان انجام نشده است. از اين رو اين پژوهش با هدف تعيين اثر بخشي آموزش هاي عقلاني- عاطفي به شيوه گروهي بر عزت نفس و اضطراب دانش آموزان پسر تيز هوش مقطع متوسطه شهرستان گناباد در سال 1390 انجام شد.اين پژوهش از نوع آزمايشي با طرح پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل است. حجم نمونه به تعداد 40 نفر، (20 نفر گروه آزمايش و 20 نفر گروه گواه) با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي ساده از دانش آموزان پسر تيز هوش مركز استعدادهاي درخشان شهيد بهشتي گناباد انتخاب گرديد. ابتدا در هر دو گروه پيش آزمون به وسيله پرسشنامه هاي عزت نفس كوپر اسميت و اضطراب اسپيلبرگر اجرا شد، سپس گروه آزمايش به تعداد 12 جلسه در معرض آموزش هاي عقلاني- هيجاني قرار گرفتند. در پايان آموزش، پس آزمون در هر دو گروه اجرا گرديد. داده هاي پژوهش با برنامه 5/11-SPSS و آزمون تي زوجي اختلافي تحليل شد. نتايج نشان داد تفاوت ميانگين نمرات عزت نفس در گروه آزمايش نسبت به گروه گواه به طور معني داري افزايش يافته است (01/0P=). همچنين تفاوت ميانگين نمرات اضطراب در گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل به طور معناداري كاهش يافت (04/0P=). با توجه به نتايج فوق، آموزش هاي گروهي عقلاني- هيجاني براي دانش آموزان تيزهوش بويژه افرادي كه اضطراب بالايي را تجربه كرده يا از عزت نفس پاييني برخوردارند، ضروري به نظر مي رسد.

Abstract No investigations have been performed about rational-emotional training especially for the gifted students on the prominent cognitive characteristics so far. Consequently, the aim of the present study was to determine the effectiveness of rational- emotional group training on self- esteem and anxiety of gifted male students of Gonabad high schools. The research method is an experimental one accompanied by post-test and pre-test phases with control group. The sample includes 40 students in two groups (experimental and control). They were chosen and sampled by using simple random sampling method from the center for gifted students. Primarily, pre-test was performed for both groups by Coopersmith self-esteem and Spielberger test anxiety inventories. Next, the experimental group underwent rational and emotional training for 12 sessions. At the end of the training, post-test was performed for both groups. The data were analyzed by SPSS-11.5 and the independent T test was performed. The results showed that the differences between the mean scores of self- esteem in proportion to the control group significantly increased (P=0.01). Furthermore, the difference between the mean scores of anxiety in the experimental group in comparison with that of the control group decreased significantly (P=0.04). Given the above-mentioned results, group rational and emotional trainings are recommended for the gifted students especially those who have experienced more anxiety or those having low self-esteem. ب