تجزيه عاملي صفات زراعي و فيزيولوژيك ده رقم گندم نان در دو رژيم آبياري

Factor analysis of Agronomic and Physiological Traits of Ten Bread Wheat Cultivars under Two Irrigation Conditions

چكيده 1 به منظور داشتن يك برنامه اصلاحي موفق، تعيين ارتباط بين صفات اهميت زيادي دارد. اين پژوهش به منظور ارزيابي روابط بين صفات زراعي و فيزيولوژيك و عملكرد دانه 10 رقم گندم در تيمارهاي در (A 130 ميلي متر تبخير از تشت كلاس ± 70 و 3 ± رطوبتي معمول و تنش (به ترتيب آبياري پس از 3 مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان در سال 84 اجرا گرديد. ضرايب همبستگي فنوتيپي و ژنتيكي بين عملكرد دانه با شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله، محتواي نسبي آب، ميزان در هر دو شرايط مثبت و معني دار و با سرعت از دست b و a و مجموع ميزان كلروفيل هاي a كلروفيل دادن آب منفي و معني دار بود. همبستگي بين سطح برگ با وزن ويژه برگ در هر دو شرايط منفي و معني دار بود. در شرايط تنش همبستگي مثبت و معني داري بين وزن پدانكل در مرحله سنبله دهي و تفاوت وزن پدانكل در مراحل سنبل هدهي و رسيدگي با عملكرد دانه و محتواي نسبي آب مشاهده شد. 94 و / نتايج تجزيه به عام لها در شرايط تنش 6 و در شرايط معمول 7 عامل را معرفي نمود كه ب هترتيب 0 94/6 درصد از تنوع كل داده ها را توجيه نمودند. نتايج همبستگي هاي متعارف در شرايط معمول نشان داد كه در اولين متغير متعارف براي گروه صفات زراعي، روز تا سنبله دهي و وزن هزاردانه سهم بيش تري نسبت به ساير صفات داشتند. در بين صفات فيزيولوژيك وزن ويژه برگ و محتواي نسبي آب سهم به سزايي در اولين متغير متعارف داشتند. نتايج همبستگي هاي متعارف در شرايط تنش نشان داد كه اولين متغير براي گروه صفات زراعي تحت تاثير ارتفاع و روز تا سنبله دهي و براي مجموعه صفات فيزيولوژيك تحت تاثير محتواي نسبي آب و وزن ويژه برگ بود. واژ ههاي كليدي: گندم، تنش رطوبت، تجزيه به عامل ها، صفات زراعي، صفات فيزيولوژيك

Abstract1 In order to have a successful breeding program, it is important to determine the relationship among the traits. This study was conducted at Research Farm of Isfahan University of Technology to evaluate relationships among some of the agronomic and physiological traits and grain yield of ten bread wheat cultivars in optimum and stress moisture (irrigation after 70±3 and 130±3 mm evaporation from class A pan) conditions in year 2006. Grain yields in both moisture conditions had significant positive phenotypic and genetic correlations with harvest index, number of grain/spike, RWC, chlorophyll a and sum of chlorophylls a and b and had significant negative correlation with RWL. Significant positive correlation were observed between peduncle weight at heading stage and difference of peduncle weights at stages heading and maturity with grain yield and RWC in moisture stresss condition. Factor analysis detected 6 and 7 factors which explained 94% and 94/6% of the total variation in moisture stress and non stress conditions, respectively. Results of canonical correlation analysis in non stress condition showed that among the agronomic traits, days to heading and 1000-grain weight and among the physiological traits, SLW and RWC had the highest contributions to the first pair of canonical variables. Results of canonical correlation analysis in stress condition showed that among the agronomic traits plant height and heading date and among the physiological characters RWC and SLW had the highest contribution to the second pairs of canonical variables. Keywords: Wheat, Water stress, Factor analysis, Agronomic traits, Physiological traits