عامليت بدعت و تحجر در عرفي‌شدن دين

The Effect of the Factors of Heresy (Bedʹʹah) and Petrifaction on Secularization of Religion

عرفي شدگي از مقولات پر بحث و جديد جامعه ايران است و تجربه انقلاب اسلامي و پيامدهاي خاص آن، فضاي مناسب و كشش ويژه اي براي ورود آن به مجامع علمي موجب گشته است. هدف عمده اين تحقيق، بررسي نقش تحجر و بدعت در عرفي شدن دين است. در مناظرات اين مسيله، مفهوم مورد توافقي براي تحجر و بدعت نيامده، و اين مقال علاوه بر مفهوم‌شناسي عرفي شدن به مفهوم شناسي اين‌دو واژه نيز پرداخته است. سرانجام علاوه بر مختصات شناسي اجمالي دو نوع انديشه متحجرانه و بدعت گذارانه؛ بدعت عاملي شناخته مي‌شود كه مستقيماً در عرفي شدن اثرگذار است و با افزايش ميزان بدعت، بر ميزان عرفي‌شدگي نيز افزوده خواهد شد. اما تحجر اگرچه در ابتدا عاملي در خلاف جهت عرفي‌شدگي و در برابر آن تفسير مي شود، در بلند مدت، با مكانيسمي خاص، كمتر شتابنده و غير مستقيم در مسير عرفي‌شدگي دين و جامعه قرار خواهد گرفت.

According to authentic religious texts and right reason, sending prophets and descending celestial books and legislation of law by God should have a purpose. The motivation and result of these three matters is nothing other than providing the felicity and expediency of the addressees and the obliged people. The fact that Godʹs action has a purpose is not in contradiction with the rule of "superordinate does nothing for the sake of subordinate". This article will discuss the relation between expediency and sending the prophets, descending books and legislating laws and will more elaborately discuss the relation between expediency and the Divine law (and consequently the relation between expediency and jurisprudence).