تحليل آماري نتايج حاصل از كاربرد روش هاي پارامتريك و مدل Almagra در ارزيابي تناسب اراضي

Statistical Analysis of Results of Parametric Methods and Almagra Model in Land Suitability Evaluation

ارزيابي اراضي گامي مهم در مطالعات خاك شناسي و توسعه كشاورزي پايدار مي باشد. در اين تحقيق سه روش استوري، ريشه دوم و مدل آلماگرا به منظور ارزيابي كيفي تناسب اراضي شهرستان اهر واقع در استان آذربايجان شرقي به مساحت تقريبي 9000 هكتار براي محصولات گندم، ذرت، سيب زميني و سويا مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسي كاربرد هر يك از روش هاي مذكور براي انواع محصولات مورد مطالعه، از آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي استفاده شد. نتايج هر سه روش نشان داد كه محصولات گندم، ذرت، سيب زميني و سويا به ترتيب بيشترين تناسب را براي اراضي دارا مي باشند. تعداد كلاس هاي تناسب بدست آمده از بكارگيري مدل آلماگرا با رتبه هاي بالاتر بيش از روش هاي پارامتريك بود. نتيجه بررسي اثر متقابل نوع محصول در نوع روش ارزيابي تناسب اراضي نشان داد كه مدل آلماگرا نسبت به ريشه دوم و آن هم نسبت به استوري، اراضي را در كلاس هاي تناسب بالاتر قرار مي دهد. علت را مي توان در ماهيت مدل آلماگرا كه بر مبناي روش محدوديت ساده و يا حداكثر عمل مي كند و يا به عدم تاثير فاكتور اقليم در كلاس بندي نسبت داد. بنابراين مي توان بيان نمود كه استفاده از مدل آلماگرا فقط از جنبه ارزيابي خاك بوده و براي ارزيابي تناسب اراضي بايستي اين مدل در توالي با مدل هاي Terraza و Cervatana مورد استفاده قرار گيرد و در مواقعي كه اقليم عامل محدود كننده نباشد نتايج ارزيابي خاك معادل با ارزيابي اراضي خواهد بود. بررسي اثر متقابل نوع محصول و نوع خاك نيز نشانگر تفاوت معني دار كاربرد روش هاي مذكور در انواع خاك ها مي باشد. علت بروز رتبه هاي بالاتر براي اراضي توسط مدل آلماگرا را مي توان به ماتريس تاثير ويژگي هاي خاك در نوع محدوديت ها نسبت داد. تلفيق نتايج حاصل از مدل آلماگرا و همچنين روش هاي پارامتريك با GIS مي تواند نقشه هاي زمين مرجع با دقت بالا ايجاد كند كه موجب فهم و تفسير هر چه بهتر وضعيت تناسب منطقه براي انواع محصولات باشد.