تاثير خشكسالي بر تراز آب زير زميني در دو دهه اخير (مطالعه موردي: دشت اردبيل)

Effect of Drought on Groundwater Level in the Past Two Decades

بررسي تغييرات منابع آب زيرزميني در برنامه ريزي و مديريت پايدار منابع آب هر منطقه از اهميت فراواني برخوردار است. مديريت علمي منابع آب نيازمند دانستن رابطه خشكسالي با تراز آب زيرزميني است. در اين مطالعه روند تراز آب زيرزميني 32 ايستگاه پيزومتري در مقياس ماهانه در منطقه دشت اردبيل در دوره آماري 1387-1367 با آزمون ناپارامتري مان-كندال مورد بررسي قرار گرفت. براي هر سري زماني شيب خطّ روند با استفاده از روش تخمين گر Sen محاسبه شد. همگني روند تغييرات تراز آب زيرزميني با روش وان بل وهوقس مورد آزمون قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در همه ايستگاه ها (بجز ايستگاه هاي نيار مدرسه، ينگجه ملّا محمّد رضا، آغچه كندي و دروازه آستارا) تراز آب زيرزميني داراي روند منفي است. در بيش از 72 درصد ايستگاه ها روند منفي معني دار مشاهده شد. بررسي شيب خطّ روند نشان داد كه بطور متوسط تراز آب زيرزميني در دشت اردبيل حدود 18 سانتي متر در سال افت دارد. بيشترين افت تراز آب زيرزميني متعلّق به ايستگاه خليفه لوشيخ بوده كه داراي شيب منفي 93/1 متر در سال مي باشد. نتايج آزمون همگني نشان داد كه روند تراز آب زيرزميني در ماه هاي مختلف همگن ولي در ايستگاه هاي مختلف غير همگن مي باشد

Study of changes in groundwater resources in any region is important from the view point of planning and sustainable water management. Scientific management of water resources needs to know the relationship of drought and groundwater level. In the present study trend analysis was conducted on groundwater level of 32 piezometeric stations located in Ardebil plain for the observation period of 1367-1387 using Mann-Kendall non-parametric test. Trend line slope was estimated by Sen’ s estimator for each time series. Homogeneity of trends was tested using the Van Belle and Hughes method. Results showed that trends of groundwater level for all stations (except Niare-Madrase, Yengjeh-Molla-Mohammd Reza, Agche-kandi and Darvazeh Astara) were negative. Significant negative trends were detected for more than 72 percent of the stations. Results of trend line slopes revealed that in average the groundwater level of Ardebil plain declined about 18 cm/year. The strongest decline belonged to Khalife-loo-sheikh station, which had negative trend of 1.93 m/year. Results of homogeneity test of trends showed that trends were homogeneous for different months and heterogeneous for various stations.