نظريه نمايندگـي ظاهري در حقـوق ايران «با رويكرد تطبيقي به حقوق خارجي»

Theory of Apparent agency in Law of Iran (With comparative study in foreign Law)

نظريه نمايندگي ظاهري ريشه در رويه قضايي انگليس دارد. اين نظريه مورد توجه حقوق بين‌الملل و ساير كشورها به ويژه كشورهاي داراي حقوق نوشته از جمله فرانسه، بلژيك، سوييس، مصر و ... قرار گرفته است. در مورد تاثير نظريه نمايندگي ظاهري در حقوق موضوعه سه فرض قابل بررسي است؛ اول، اينكه بعضي از مقررات با نظريه نمايندگي ظاهري قابل تحليل و تفسير باشند. دوم، اينكه بعضي از مقررات مبتني بر نظريه نمايندگي ظاهري باشند يعني نمايندگي ظاهري استثناً پذيرش شده باشد. سوم، اينكه نمايندگي ظاهري به عنوان يك نظريه كلي - قاعده - صريحاً يا ضمناً پذيرفته شده باشد. مقاله حاضر سه فرض بالا را در حقوق موضوعه ايران بررسي نموده است و به اين نتايج رسيده است: 1- نظريه نمايندگي ظاهري با زمينه‌ها و ظرفيت‌هاي حقوق ايران منافاتي ندارد. 2- در حقوق ايران مواردي كه با نظريه نمايندگي ظاهري قابل تحليل و تفسير باشند پيدا مي‌شوند. 3- جلوه‌هايي از نظريه نمايندگي ظاهري در حقوق ايران دست‌كم به طور استثنايي - از طريق اقتباس از حقوق خارجي - پذيرفته شده است. 4- پذيرش نظريه خارجي نمايندگي ظاهري در حقوق ايران به عنوان يك نظريه كلي ـ قاعده ـ قابل دفاع نيست. اما معادل و مشابه آن وجود دارد.

Apparent agency doctrine source in common Law of English. This doctrine regard to international Law and many countries especially countries that have written Law such as France, Egypt, Belgium, Switzerland. About apparent agency doctrine influence in written Law three assumptions are considerable: First: some of regulations can interprate and analysis with apparent agency doctrine. Second: some of regulations based on apparent agency doctrine, means apparent agency doctrine has agreemented exceptionally. Third: apparent agency doctrine has been agreemented as general doctrine, explicitly or incidentally. Present article investigate three assumption in written Law of Iran and this results that 1- apparent agency doctrine isnʹt contradict with basis and capacities Law in Iran. 2- In Law of Iran exist cases that can judge – made Law and analysis. 3- manifestations of this apparent agency doctrine in Law of Iran have agreemented exceptionally minimal by borrowing of foreigner Law. 4- Agreement of apparent agency doctrine in Law of Iran as general doctrine – rule – isn’t considerable. But it’s equivalent exists.