جامعه در تفسير الميزان و دلالتهاي آن براي تربيت اجتماعي

Society in “Tafsir Almizan” and Its Indications for Social Education

هدف اين مقاله تبيين ديدگاه علامه طباطبايي در خصوص جامعه و پيامدهاي تربيتي آن است كه اين مسيله با استفاده از روش توصيفي و تحليل مورد بررسي قرار مي‌گيرد. به طور كلي در خصوص اجتماع دو ديدگاه وجود دارد: ديدگاه اول جامعه را متشكل از افراد انساني در نظر مي گيرد كه هويتي مستقل از اعضاي خود ندارد و ديدگاه دوم در عين حالي كه جامعه را از افراد انساني متشكل مي‌داند براي آن هويتي مستقل و برتر در نظر مي گيرد و نيروي جامعه را بسي بيشتر و گسترده تر از نيروي اعضاي آن تلقي مي‌كند. علامه طباطبايي ضمن پذيرش ديدگاه دوم، مبناي نظريات خود را با توجه به اصالت و اهميتي كه دين براي اجتماع قايل شده، بنا نهاده است. ايشان ضمن اشاره به سطوح و ويژگيهاي جامعه براي جامعه ويژگيها و نيازمنديهايي را برمي‌شمرد كه در طول تاريخ و در جوامع مختلف وجود داشته است. به زعم وي جامعه همچون انسان سير تحول و تكامل دارد. همه اين عوامل و بيان اهميت و جايگاه اجتماع در تربيت انسان، برنامه‌ريزان را ملزم مي‌سازد كه براي تربيت اجتماعي افراد، كه در بهبود محيط اجتماعي نقش پررنگ دارد، اهميت ويژه‌اي قايل شوند. رويكردهاي تربيت اجتماعي از ديدگاه علامه طباطبايي شامل همنشيني، رقابت سازنده، محروميت، بشارت و انذار است.

This research is intended to clarify Allameh Tabatabaee’s view on society and its educational indications. Descriptive and analytical methods are applied to investigate the issue. There are two general approaches regarding societies. According to the first approach, societies do not have independent identities. Their identities are the same as that of the their members. Based on the second view, however, societies include people with powerful personal identities. According to this view, the whole power of society is more than the collection of its members. Accepting the second view, Allameh Tabatabaee has based his idea on the importance and authenticity that are given to society in the Holy Quran. Referring to various levels and characteristics of the society, he presents characteristics and requirements that different societies have had throughout history. He believes that societies, like human beings, move on a changing and developmental spectrum. All these findings, emphasizing on the importance and status of social education, necessitate that policymakers consider social education of the individuals, which is an effective factor in the social improvement, more seriously. The educational approach of Allameh Tabatabaee includes companionship, constructive competence, deprivation, and reward and warning.