تحليلي بر انديشه هاي تربيتي فارابي و رورتي

An Analysis of the Thoughts of Alfarabius and Rorty

با عنايت به پيچيدگي و چندبعدي بودن تعليم و تربيت ضروري است ضمن تحليل و بررسي انديشمندان مختلف به مقايسه آراي آنان پرداخت تا از اين طريق زمينه براي بهره‌گيري بهتر و مناسبتر از آراي اين انديشمندان فراهم شود. آنچه در اين مقاله مد نظر محققان است، مقايسه انديشه‌هاي انديشمند اسلامي: فارابي و رورتي، انديشمند نيو عملگراي معاصر است. نكته قابل توجه اين است كه هر دو متفكر در مورد جامعه آرماني و انسانشناسي مباحث مهم و ارزشمندي را مطرح كرده‌اند كه پيامدهاي مهمي نيز براي تعليم و تربيت در پي داشته است. در اين نوشتار ضمن بيان و تحليل انديشه‌هاي فارابي و رورتي در سه محور انسانشناسي، تعليم و تربيت و تلقي نسبت به جامعه آرماني با تكيه بر روش تحليلي - اسنادي به مقايسه آنها مبادرت مي‌گردد و پس از تبيين آراي هر كدام ، ابعاد آراي آنان در اين سه محور مورد تحليل و ارزيابي قرار مي‌گيرد. هدف اصلي اين نوشتار دسترسي به وجوه اشتراك و تفاوت آراي تربيتي اين دو متفكر بوده كه نتايج اين مطالعه بيانگر اين است كه هر دو انديشمند براي مقوله تعليم و تربيت اجتماعي اهميت فراوان قايل شده اند. به علاوه هر دو متفكر بر نقش عامليت و خودسازي انسان با تعليم و تربيت تاكيد فراوان كرده‌اند و حتي در تاكيد بر روشهاي زيبايي‌شناسانه در تدريس نيز اشتراك نظر دارند.

As the issue of education is complicated and multidimensional, it seems necessary to review the thoughts of different scholars in this discipline, and to compare them in order to make better use of their ideas. Using analytic-documentary method, the researchers intended to compare the ideas of Alfarabius, the Islamic scholar, and those of Rorty, a neo-pragmatist scholar. A considerable point is that, both of these scholars have presented important and valuable reflections on ideal society and anthropology, which have resulted in outstanding outcomes for education. In this piece of research, first the thoughts of Alfarabius on the issues of anthropology, education, and their attitude towards society were compared. Then, having explained their ideas on these three points, the researchers tried to analyze them carefully. The main purpose of this study was to find out the similarities and differences between the thoughts of these two scholars. The result indicated that both of these scholars considered social education as a significant issue. Moreover, both emphasized on man’s self-making and his role as agency in education. They also shared the same idea about esthetic approaches to teaching.