ارزيابي تاثير احداث سد بر روي كيفيت آب و تنوع ‌بي‌مهرگان بزرگ كف‌زي رودخانه طالقان

Impact Assessment of Dam Construction on Water Quality and Macrobenthic-Invertebrate Communities of Taleghan River

هر نوع توسعه با پيامدهاي زيست‌محيطي همراه است، احداث سد نيز مانند ديگر توسعه‌ها مي‌تواند با توجه به شرايط ويژه اقليمي و زيستي منطقه‌‌اي احداث سد، اثرات زيست‌محيطي زيادي در پي داشته‌باشد. چنانچه اثرات زيست محيطي احداث سد در تمام سطوح مشخص نشود، ممكن است در آينده پيامدهاي جبران‌ناپذيري به دنبال داشته‌باشد. براي بررسي اين اثرات وضعيت محيط،بررسي‌هاي زيستي بهترين گزينه مي‌باشد. هدف از انجام اين پژوهش،بررسي تاثير سد بر روي كيفيت آب رودخانه‌ي طالقان با بهره‌گيري از شاخص زيستي هيلسنهوف بود. به‌اين منظور در قبل از سد و پس از خروجي سد تعداد 6 ايستگاه گزينش و در سه فصل متوالي (پاييز، زمستان و بهار) به دو روش كمي و كيفي نمونه‌برداري از جامعه‌هاي بزرگ بي‌مهرگان كف‌زي انجام شد. بر پايه‌ي داده‌هاي هر ايستگاه مقدار عددي شاخص هيلسنهوف بدست آمد. نتايج نمونه‌برداري فصلي حاكي از آن بود كه كيفيت آب در دوره نمونه‌برداري به‌طور‌عمده بسيار خوب بوده و سد اثري بر روي كيفيت آب رودخانه ندارد. اما بررسي نتايج نمونه‌برداري ماهانه كه در پس از سد طي اسفند 1385 تا خرداد سال 1386 همزمان با نمونه‌برداري‌هاي فصلي انجام شد، مشخص كرد كه اين مساله به طور كامل صادق نمي‌باشد و با اينكه در بيشتر مواقع كيفيت آب بسيار خوب است، اما در پس از سد كيفيت آب از ارديبهشت ماه افت مي‌كند و مقدار عددي شاخص زيستي به 62/4 مي‌رسد و در ماه خرداد نيز به 95/4 مي‌رسد؛ بر پايه اين يافته‌هام، مشخص ‌شد كه كيفيت آب پس از ارديبهشت ماه يك درجه كاهش پيدا كرده‌است.

Any type of development such as dam construction can impose many different environmental effects due to the especial condition of local environmental components and the condition of dam establishment place. If the environmental effects do not characterized in all environmental levels, it might have many irreparable influences. Biological considerations are among the best methods to survey the environmental status of the working area and the examination of these environmental effects. The objective of this research was to study the effects of dam construction on the water quality of Taleghan River. So biological sampling of the community of macrobenthic-invertebrates was carried out via qualitative and quantitative methods at 6 sites and 3 successive seasons before and after the Damʹs outlet. According to the data series of each site, the value of Hilsenhoff Index (Family Biotic Index; FBI) was obtained. The seasonal results have shown that, water quality in the study period was mostly unpolluted. But result of the closer sampling data in outlet of the Dam showed that, the FBI value reached to 4.62 and 4.95, respectively for middle and end of spring months. Decrease of this value showed that water quality fall down after May.