معرفي كتاب: كاربرد يد پايدار در رخدادهاي هسته اي

Book review:Use of Stable Iodine in Nuclear Emergencies

امروزه از انرژي هسته اي و مواد راديواكتيو در پزشكي، صنعت، كشاورزي و تحقيقات استفاده مي-شود. با تمام تدابير ايمني و رعايت استانداردهاي بين المللي، جهان شاهد ده ها مورد سانحه پرتويي تاكنون بوده است. جمهوري اسلاني ايران، پرشتاب به سوي تكنولوژي هسته اي گام برمي دارد و از اين رو، آشنايي با ابعاد يك حادثه هسته اي و آمادگي و پاسخ پزشكي به ‎فوريت‎هاي يك رخداد هسته اي، از اهميت فوق العاده‎اي برخوردار است. از ديدگاه استراتژيك، توجه به پيامدهاي سلامت در گستره ي عموم مردم، پس از رخداد هسته اي كه ممكن است در راكتورهاي اتمي نيروگاه هسته اي روي دهند، با در نظر گرفتن اين گونه رخدادها، فوق-العاده مهم مي‎باشد. رخدادهاي ناگوار در راكتورهاي هسته اي، در چند دهه ي گذشته در جهان روي داده-اند، و اين رخدادها با آزاد سازي مقادير عظيمي از گازهاي بي اثر، يد راديواكتيو و ديگر ايزوتوپ ها توام بوده اند. بدين‎سان، اقدامات حفاظتي براي رويارويي با پيامدهاي سلامت بر انسان ايزوتوپ هاي يد راديواكتيو شامل جلوگيري از اثرات قطعي (deterministic) مانند هيپوتيروييدي در نتيجه ي برخورد با مقادير بالاي تابش پرتوي و نيز كاهش اثرات احتمالي (Stochastic) مانند سرطان تيروييد و ندول هاي تيروييد برآمده از برخورد با مقادير كمتر يد راديواكتيو مي باشد. از آنجا كه در شرايط طبيعي فيزيولوژيك بدن، انتقال دهنده ي سديم-يد كه بر روي سطح سلول هاي تيروييدي هستند را مي توان با مصرف يد فراوان كاهش داد، تجويز يديد پتاسيم به عنوان يد غيرراديواكتيو در هنگام برزو حادثه در راكتور هسته-اي و گذر ابر اتمي برخاسته از اين حادثه، بهترين شيوه ي منطقي براي اشباع غده ي تيروييد با يد غيرراديواكتيو و ممانعت اين غده از برداشت يد راديواكتيو مي باشد. پس از يك رخداد هسته اي، توجه به سازوكار پخش يد پايدار و مسايل و مشكلات نوپديد، نگرش ژرفي را مي طلبد. با توجه به نزديك بودن زمان آغاز به كار نيروگاه هسته اي بوشهر، وجود يك دستورالعمل پايه براي كنش هاي پيشگيرانه با يد پايدار در پس از رخدادهاي هسته اي، بسيار فراوان احساس مي شود. نوشتار كنوني در پي آن است كه اصول پايه و سامانه‎هاي منطقي براي پيش پخش قرص يديد پتاسيم در پيش از رخداد هسته اي و نيز راهكارهاي پخش و شيوه ي تجويز اين قرص ها در هنگامه ي رخداد حادثه‎ي هسته اي را نمايان كند. در يك فراگرد كلي، نوشتار كنوني، نه تنها دستورالعمل‎هاي سازمان بهداشت جهاني را ارايه مي‎دهد بلكه از تجربيات ديگر كشورها، به ويژه كشورهاي عضو اتحاديه ي اروپا نيز مدد جسته است. رخدادهاي هسته اي در نيروگاه هاي چرنوبيل و فوكوشيماي ژاپن نشان دادند كه رخدادهاي هسته اي فقط يك مسيله ي بومي نبوده و پيامدهاي بر سلامت آن مي تواند بر اساس شرايط اقليمي تا صدها كيلومتر گسترش يابد.بدين سان طراحي مديريت بحران يك رخداد هسته اي در سطح ملّي و آموزش “پاسخ و آمادگي پزشكي در رخدادهاي هسته اي” از اولويت‎هاي مطرح در گستره‎ي سلامت مي باشند. متاسفانه دروس آكادميك گروه پزشكي و پيراپزشكي، هيچ گونه برنامه ي آموزشي براي رويارويي با رخدادهاي هسته اي تدارك ديده نشده است. به منظور سنجش آشنايي و سطح آگاهي پزشكان بوشهر در مورد آمادگي و پاسخ پزشكي در حوادث هسته اي، پرسشنامه اي بر اساس پروتكل آژانس بين‎المللي انرژي اتمي و سازمان جهاني بهداشت تدوين شد و 233 نفرپزشك (عمومي و متخصص) استان بوشهر در يك مطالعه مقطعي مورد مطالعه قرار گرفتند. نمره كل پزشكان 99/3 از نمره كل 13 بود (ميانگين نمره 7/3 براي پزشكان عمومي و 28/4 براي متخصصين)، پزشكان عمومي و متخصص در بخش‎هاي فيزيك پرتوها، علايم باليني و تشخيص سندرم حاد پرتويي، ترباز و مديريت بحران و درمان‎هاي اوليه رفع آلودگي داخلي، نمرات قابل قبول را به دست نياوردند. اميد است، نوشتار كنوني بتواند به عنوان حلقه اي از زنجيره ي مواد آموزشي نه تنها در ميان گروه پزشكي بلكه به عنوان ماده اي خام در نگارش پيش نويس دستورالعمل ملّي “رويارويي با رخداهاي هسته اي” به‎كار برده شود. بي شك، دانش، نگرش ژرف و تفكر نقادانه ي پژوهشگران و دانشمندان كشور عزيزمان بر غناي دانستني هاي كنوني خواهند افزود.

Following a radiological or nuclear event, radioactive iodine may be get into the body through respiratory or gastrointestinal systems. In the contaminated cases with radioactive iodine, the radioactive iodine absorbed by the thyroid can injure the gland. Because of the carcinogenic effects of its radiation, there is a significant public health risk in the event of exposure to radioactive iodine. On other hand, due to stable (non-radioactive) iodine acts to block radioactive iodine from being taken into the thyroid gland, it can help protect this gland from injury and following side effects. In this query, potassium iodide (also called KI) is a salt of stable iodine in a medicine form which is recommended to use sine many years ago. With effective planning and the use of stable iodine prophylaxis, accompanied with other protective implementations, this risk is mostly avoidable. This book contains information such as iodine and physiology kinetic , exposure risk to radioactive iodine, how to use stable iodine in this events , complications attributed to stable(non-radioactive) iodine and also at last chapter the final recommendation published by WHO is included.