ماهيت دين و تجربه ديني نزد شلاير ماخر

The nature of religion and religious experience in Schleiermacher’s view

در ميان متالهان ديني، شلاير ماخر نه از منظر مابعدالطبيعه يا فلسفه اخلاق، بلكه از منظر احساس و شهود ديني – واژگان مورد علاقه خود او- به تبيين و تفسير ماهيت دين و تجربه ديني مي پردازد. وجه تمايز و حتي ويژگي ابداعي تفسير او آن است كه نه همانند متفكران معاصرش، دين را به يكي از مقولات اخلاق، علم ، مابعدالطيبه و هنر فروكاهد، بلكه كوشش وي آن است كه ضمن اثبات استقلال دين، عدم تعارض آن را با ديگر ساحت هاي دانش بشر نيز نشان دهد. چگونگي خوانش متون مقدس و اصول و مباني هرمنوتيك ديني نيز وجه ديگري از تاملات شلاير ماخر در دوره جديد و معاصر به شمار مي رود؛ البته تاثير آرا و روش وي در اين زمينه بر فيلسوفان دين نيز نبايد از نظر دور بماند. در اين مقاله ابتدا به تقرير ديدگاه وي در باب تمايز و استقلال دين از علم، اخلاق، مابعدالطبيعه و هنر پرداخته و سپس با توجه به مفاهيم كليدي وي در ساحت تجربه ديني، به تبيين آراي وي در قلمرو شهود حقيقت دين خواهيم پرداخت.

Among the theologians of the 18th century and the period known as Enlightenment in Europe, particularly in Germany, Schleiermacher explains religion and religious emporience not in terms of metaphysics or ethics but from the viewpoint of religious intuition. His defining characteristic is that unlike his contemporaries, he does not reduce religion to ethics, science, metaphysics or art. Having established the independency of religion, his attempt is to show that there is no conflict between religion and other arenas of knowledge. The way to interpret scriptures and the principals of religious hermeneutics is another component of Schleiermacher’s thought. In this regard, the bearing his thought and method have had on the contemporaneous philosophers of religion should not be neglected. The present paper initially puts forward schleiermacher’s views on the distinction between religion on the one hand and science, ethics, metaphysics and art on the other hand, elaborating on the indeperdence of religion; and then it explins his ideas as regards the intuition of the reality of religion in the light of his key concepts associated with religious experience.