مشاركت اجتماعي زنان؛ رويكردي اسلامي

Women’s Social Participation, an Islamic Approach

ورود زنان به حوزه‌اي فراتر از محدوده تعريف‌شده خانواده و مسيوليت‌پذيري در جامعه و انجام فعاليت‌هايي كه به‌صورت فردي قابل تحقق نيست، به‌منزله ورود به عرصه حضور و مشاركت اجتماعي است. روند تحول در حقوق و مسيوليت‌هاي اجتماعي زنان در طول تاريخ كند و همواره با حساسيت همراه بوده است. در پي ظهور اسلام، رويه‌ها و قواعد متحجرانه نسبت به زنان و دختران به‌شدت منع گرديد و قرآن و سنت رويه‌هاي حمايت‌گونه از حقوق و مسيوليت‌هاي زنان را ارتقا بخشيدند. ركود روندهاي حضور اجتماعي زنان در سده‌هاي پس از ظهور اسلام به‌ويژه در سده‌هاي مياني موجي از جنبش‌هاي و نهضت‌هاي مساوات‌طلبانه زنان و مردان را در قالب مفاهيم فمينيستي در پي داشت كه با افراط و تفريط‌هايي مواجه گشت و بنياد خانواده را در جوامع غربي به‌شدت متزلزل كرد. اين رويه‌هاي غلط، رجوع مجدد به قرآن كريم و سنت نبوي را در خصوص نحوه مشاركت اجتماعي زنان به‌عنوان يك ضرورت نه‌تنها پيش روي مسلمانان بلكه كليه افراد جامعه بشري قرار داد. در اين مقاله ضمن بررسي آداب حضور اجتماعي از منظر قرآن و سنت و آسيب‌شناسي نگاه‌هاي افراطي به حضور اجتماعي زنان، الگوي حضور اجتماعي آن‌ها با نگاه ديني در پرتو تجربه عملي نظام جمهوري اسلامي ايران كه برخاسته از دين مبين اسلام است، بررسي و تجزيه و تحليل مي‌گردد.

By social participation we mean womenʹs entering into an activity well beyond the common household duties and responsibilities, and their doing things which canʹt be achieved individually. The evolution of womenʹs social duties and rights in history has been too slow and combined with sensitivities. Islam came and forbid any sort of irrational and prejudiced treatment of women, and instead it promoted protective rights in favor of women and their responsibilities. Low social participation of women in post-Islamic centuries gave rise to a wave of egalitarian and feminist movements sometimes leading to extremist stances and shaking the foundations of family life, especially in western countries. This faulty trend brought once again the Quranic viewpoint about the role of women in society back into focus for both Muslim societies and the whole mankind. In this article there is a reference to the Quran and the Prophetʹs traditions to shed light on rules of conduct pertaining to womenʹs social presence in the light of the practical experience achieved by the model presented by the Islamic Republic of Iran.