انقلاب اسلامي ايران، نظام بين‌الملل و نظريه انتقادي

Islamic Revolution of Iran, International System and Critical Theory

انقلاب اسلامي به‌عنوان پديده‌اي سياسي- فرهنگي پويا و رويدادي عمده در تحليل نظام بين‌الملل با خط و مشي انقلابي ساختار و كاركرد نظام بين‌الملل را به چالش طلبيده و با ارايه اصل عدالت‌محوري و خداجويي در پي جايگزين كردن حقيقت اخلاق و ديانت در ساختار و كاركرد نظام بين‌الملل بوده و با ايديولوژي اسلامي خود مبني بر اصول عابد و معبود و دنيا و آخرت ساختار حاصل از تقابل نظام كمونيسم- سرمايه‌داري را بر تقابل ماترياليسم و معنويت‌گرايي تغيير داده و با رويكردي ارزشي- انقلابي و با نفي وضع موجود خواستار ايجاد نظامي كاركردي خارج از سيستم منبعث از قدرت. ساختار، كاركرد و گفتمان حاكم را نه جوابگوي سرشت بشر بلكه عامل به بند كشيدن انسانيت مي‌داند و با پشتيباني از حركت‏‌هاي رهايي‌بخش و ترويج استبدادستيزي و استكبارستيزي، مستضعفان را نويد خليفه الهي مي‏دهد. سوال اصلي تحقيق اين است كه، همان‏گونه كه نظريه «انتقادي» به دگرگوني اجتماعي، چه در سطح داخلي و چه در سطح نظام بين‏الملل علاقه‏مند است، انقلاب اسلامي در چه دگرگوني در سطح داخل و نظام بين‌الملل داشته است؟ در اين مقاله سعي شده است از طريق روش توصيفي- تحليلي و استفاده از منابع كتابخانه‌اي- اينترنتي به اين سوالات پاسخ داده شود. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه انقلاب اسلامي با شعار محوري «نه شرقي- نه غربي» ضمن سعي بر حفظ ام‌القري، صدور انقلاب را مبناي حركت عدالت‌محور خود قرار داده و ضمن طرد قواعد حاكم بر نظام بين‌الملل خواستار ايجاد نظم منتهي به حقيقت بود.

The Islamic Revolution as a dynamic politico - cultural and significant event is a means of evaluating the international system. It has challenged both the structure and function of this system by seeking the substitution of a just and divine - oriented system for it that aims at promoting morality and religiousness. The two basic doctrinal elements, namely the servant (worshipper) and God (worshipped) have led to the replacement of the so-called capitalism / communism confrontation with that of materialism / spirituality. By relying on its value - oriented approach that defies the status quo, the Revolution intends to establish a functional system not included in the existing power structure, since it holds that the dominant power structure and discourse is not adjusted to human nature but rather it is a means of enslaving it. That is why it supports the liberating movements worldwide and promotes antiauthoritarianism and struggle with arrogant forces (istikbar), and gives good tidings to the oppressed people of a condition in which man acts as the true representative of God on Earth. The main question is to what extent the Islamic Revolution has managed to contribute to both domestic and international system change. By using descriptive -analytical method and library and the internet sources, answer to this question has been sought. The results show that by relying on its pivotal motto, i.e. "Neither West, nor East”, the Islamic Revolution has endeavored first to safeguard the "om - ol- qora" (the Metropolis of the Revolution and Islam) and then to spread its revolutionary doctrine as the basis of justice to other parts of the world, thus rejecting the dominant system in favor of one based on the Truth.