تاثير پلي مورفيسم I405V ژن پروتيين انتقال دهنده كلسترول استر (CETP) بر سطح ليپوپروتيين با دانسيته بالا (HDL) در پاسخ به درمان با استاتين ها

Study of I405V polymorphism of cholesterol ester transfer protein gene in efficacy of statins on plasma level of high density lipoprotein cholesterol

زمينه و هدف: پروتيين انتقال دهنده كلسترول استر (CETP) در متابوليسم ليپوپروتيين با دانستيه بالا (HDL) و مسير انتقال معكوس كلسترول نقش اساسي دارد. چند شكلي هاي ژن CETP مانند I405V (ايزولوسين به والين) كه مستقيماً بر HDL كلسترول تاثير مي‌گذارد رونويسي از اين ژن را تحت تاثير قرار مي‌دهد. هدف اين مطالعه تعيين تاثير پلي مورفيسم I405V ژن CETP بر سطح HDL كلسترول در پاسخ به درمان با استاتين‌ها مي‌باشد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي - تحليلي از بين بيماراني كه سطح ليپوپروتيين با دانسيته پايين كلسترول (LDL-C) بالاتر از 120 ميلي گرم در دسي ليتر تحت درمان، 196 بيمار دريافت كننده لواستاتين و آتوراستاتين انتخاب شدند. در همه بيماران قبل و بعد از درمان پروفايل ليپيدي اندازه‌گيري شد. پلي مورفيسم I405V ژن CETP توسط تكنيك چند شكلي طول قطعه محدود (PCR- RFLP) تعيين گرديد. سپس نتايج آزمايشات بيوشيميايي در پلي مورفيسم‌هاي مختلف با استفاده از آزمون‌هاي t زوجي، ANOVA و توكي مورد مطالعه قرار گرفت. يافته‌ها: پس از درمان با لواستاتين در ژنوتيپ VV سطح كلسترول كاهش بيشتر و سطح HDL افزايش بيشتري نسبت به دو ژنوتيپ ديگر نشان داد (05/0P < ). در حالي كه غلظت آپوليپوپروتيين A1 (ApoA1) در مصرف كنندگان آتورواستاتين در ژنوتيپ II نسبت به دو ژنوتيپ ديگر افزايش بيشتر (01/0P < ) و در مصرف كنندگان لواستاتين علاوه بر ژنوتيپ II، در ژنوتيپ IV نيز غلظت آپوليپوپروتيين A1 (ApoA1) علي‌رغم پايين‌تر بودن HDL افزايش بيشتري داشت. نتيجه‌گيري: لواستاتين و آتورواستاتين در ژنوتيپ II، پروتيين آپوليپوپروتيين A1 را در ذرات HDL بيش از دو ژنوتيپ ديگرافزايش داده است. بنابراين بنظر مي‌رسد درمان با اين دو دارو در بيماران با ژنوتيپ II در پيشگيري از بيماري قلبي و عروقي موثرتر باشد.

Background and aims: Cholesterol ester transfer protein (CETP) plays a pivotal role in high density lipoprotein (HDL) metabolism and reverse cholesterol transport (RCT) pathway. CETP gene variants such as I405V that affect HDL cholesterol directly modulate CETP gene transcriptional activity. This study aims to determine influence of I405V polymorphism of CETP in statin effects with regard to plasma HDL cholesterol levels. Methods: In this descriptive analytical study, 196 adult patients with LDL-C more than 120 mg/dL were divided into two groups based on the lovastatin and atorvastatin using. There was no significant difference in demographic characteristics between two groups. Lipid profile was measured in all subjects before and after treatment and I405V polymorphism of CETP promoter was studied using polymerase chain reaction/restriction fragment length polymorphism method (PCR-RFLP). Data were compared using paired t-test and ANOVA. Results: Cholesterol was decreased and HDL was increased in VV genotype more than other genotypes by lovastatin and atorvastatin (P < 0.05) but ApoA1 was increased in II genotype. ApoA1 also was increased in IV by atorvastatin despite of lower HDL. Conclusion: Lovastatin and specially atorvastatin increased ApoA1 in HDL particles in II genotype more than other genotypes. Therefore, treatment with lovastatin and atorvastatin is more effective in patients with II genotype for preventing of CAD.