Alpine flora of Hezar mountain (SE Iran)

بررسي فلور آلپي كوه هزار، جنوب شرق ايران

ايران يك كشور كوهستاني است. كوه هزار با 4465 متر ارتفاع (بالاتر از سطح دريا) در جنوب شرق ايران واقع شده است. هدف از اين مقاله ارايه يك ديدگاه كلي از تنوع گياهي آلپي كوه هزار مي‌باشد. ناحيه آلپي (كوهستاني) كه بالاي خط درختي (خط فرضي كه بالاي آن هيچ درختي رشد نمي‌كند) واقع شده به عواملي چون آب و هوا، شيب و اثرات انساني بستگي دارد. خط درختي در كوه هزار از 3200 متر (در شيب شمالي) تا 3350 متر (در شيب جنوبي) متغير است. در اين مطالعه، 208 گونه گياهي متعلق به 122 جنس و 39 تيره از ناحيه آلپي و نيمه‌آلپي كوه هزار شناسايي گرديد. شصت و هفت درصد گياهان ناحيه آلپي همي‌كريپتوفيت و 15% كامفيت بودند و بيشتر آن‌ها را گونه‌هاي پشته‌اي خاردار تشكيل مي‌دهد. تعداد گونه‌ها با افزايش ارتفاع كاهش مي‌يابد اما درصد بومزادي با بالارفتن ارتفاع افزايش نشان مي‌دهد. حداكثر ارتفاع ممكن براي رويش گياهان گلدار 4450 متر گزارش شد. الگوي پراكنش جغرافيايي فلور ناحيه آلپي كوه هزار نشان داد حدود 46% (97 گونه) اندميك و نيمه‌اندميك ايران مي‌باشند و منشا فلور آلپي كوه هزار ايرانو- توراني است. برخي گونه‌هاي مفيد آلپي و نيز برخي عواملي كه محيط را تهديد مي‌كنند، ذكر مي‌شوند.

Iran is a mountainous country. Hezar Mt., is an isolated mountain with the highest peak of 4465 m (above sea level) located in southeast of Iran. This paper aims to provide a general overview of alpine phytodiversity of Hezar Mt. Alpine regions are above timber-line which is dependent on the climate, slopes and human activities. The timberline at Hezar Mt., is varying from 3200 m (North slope) to 3,350 m (South slope). In this study, 208 species belonging to 122 genera and 39 families are known from the subalpine and alpine zone of Hezar. Hemicryptophytes dominate in the alpine belt (67%) and chamaephytes constitute 15% of the alpine flora, most of them are thorny cushions. Species number declines remarkably with increasing altitude whereas proportion of endemism is increasing. The altitudinal maximum record for the flowering plants is 4450 m. The phytogeographical analysis shows that about 46% (97 species) of the alpine flora of Hezar are Iranian endemic and subendemic and the origin of alpine flora of Hezar is Irano-Turanian. Some useful alpine species and some threatening factors to environment are also mentioned.