بررسي روش‌هاي مختلف ميانيابي براي توليد نقشه منيزيم خاك در منطقه دشت خاك بردسير

Examining different methods of positioning for providing soil magnesium map in Bardsir plain soil region

در مطالعات جغرافيايي برداشت اطلاعات اغلب به صورت نقطه‌اي انجام مي‌شود. معمولاً ضرورت دارد اطلاعات حاصل از نمونه برداري نقطه‌اي به سطح تعميم داده شود و به صورت نقشه هايي ارايه گردد كه اين امر به وسيله روش‌هاي درونيابي انجام مي گيرد و به وسيله سامانه‌هاي اطلاعات جغرافيايي به صورت نقشه ارايه مي شوند. الگوريتم‌هاي متفاوتي براي درونيابي فضايي وجود دارد كه برخي از آن‌ها مبتني بر روش‌هاي زمين آمار و ژيومتري مي باشند. به رغم تمام پيشرفت هايي كه چند دهه اخير بويژه با توسعه نرم افزارهاي GIS در زمينه مدل سازي فضايي بوجود آمده است، اما هنوز بايد در استفاده از نتايج حاصل از اين مدل ها دقت كافي داشت. در اين مقاله داده هاي پروفيل هاي خاك نقطه اي منطقه دشت خاك بردسير، به سطح تعميم داده شده و سپس با استفاده از روش هاي علمي ميزان دقت روش‌هاي مختلف درونيابي در نرم افزار ArcGIS با هم مقايسه شد. براي انجام تحقيق حاضر از روش‌هاي معكوس فاصله وزني (IDW)، اسپيلاين (Spline)، كريجينگ معمولي (Ordinary Kriging) و كريجينگ عمومي (Universal Kriging) بر اساس مدل‌هاي مختلف شبه واريوگرام درونيابي فضايي استفاده شد و نتايج حاصل با مقادير نمونه مورد آزمون قرار گرفت. براي مطالعه تطبيقي و ارزيابي ميزان دقت، از روش اعتبار متقاطع و معيارهاي MAE و MBE استفاد گرديد. نتايج نشان داد كه كمترين خطاي مشاهده شده به ترتيب مربوط به روش درونيابي معكوس فاصله وزني و روش كريجينگ معمولي است. با توجه به نتايج حاصله از اين تحقيق، پيشنهاد مي شود در هنگام استفاده از روش‌هاي درونيابي ابتدا ميزان دقت روش‌ها با هم مقايسه شده و با توجه به كاربرد و در نظر گرفتن امكانات و محدوديت‌ها بهترين روش انتخاب گردد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه روش‌هاي MAE و MBE روش‌هاي مناسبي براي اين مقايسه و كنترل مي باشند.

In geographic studies, data collection is often done by point sampling. It is usually essential that data gathered by point sampling generalized to surface and it should be presented in maps by interpolation methods and presented by geographic information systems on maps. There are different algorithms for space interpolation methods. Despite of all recent advances in space interpolation that some of them are based on statistical and geometrics methods of GIS software, one should be cautious using the results. Scientific methods were used in this paper to test the accuracy of various interpolation methods using the point soil profiles of Badrsir and ArcGIS software. For conducting this study, methods of IDW, spline, ordinary kriging, and universal kriging bades on different quasi-variogram space interpolation models have been used. For comparative study and evaluation of the extent of accuracy, cross validation method and MEA and MBE criterion, which are reliable evaluation methods in this field, have been used. The minimum observed error based on findings of the study relates to inverse distance weighted interpolation method, followed by ordinary kriging method. This study, suggests that accuracy of methods could be evaluated while limitation of equipments and methods are taken into consideration. Results of this study suggest that MEA and MBE are proper methods for this type of evaluation.