آسيب‌شناسي تطبيقي پراكندگي فضايي سالك و سل در شهر مشهد

A Comparative Pathology of the Space Dispersion Rate of Oriental Sore and Tuberculosis in Mashhad

سالك و سل، از مهمترين مشكلات بهداشتي- درماني كشورهاي در حال توسعه، از جمله ايران، محسوب مي‌شود. ميزان پراكندگي اين دو بيماري در ايران يكسان نيست، به گونه‌اي كه بيشترين پراكندگي بيماري سالك مربوط به شمال شرق كشور است. در اين ميان، استان خراسان رضوي در سال 1387 با تعداد مبتلايان 5447 تن رتبه‌ي ششم را در بين تمامي استان هاي كشور به خود اختصاص داده است و از كل مبتلايان به بيماري سالك در استان خراسان رضوي حدود 22/55 درصد فقط در شهر مشهد مشاهده شده است. اين گوياي آن است كه اين شهر يكي از مناطق پر خطر از نظر بيماري سالك در استان خراسان رضوي محسوب مي شود. همچنين ميزان پراكندگي اين بيماري در سطح شهر مشهد متفاوت است، به گونه‌اي كه در مناطق آب و برق، شهرك ابوذر، خواجه ربيع و حجت، 35/43 درصد از كل بيماران به سالك را به خود اختصاص داده اند. پراكندگي سل نيز در ايران متفاوت است و استان خراسان رضوي يكي از مناطق پر خطر از نظر اين بيماري شناخته مي‌شود. از عوامل اصلي افزايش بيماري سل در خراسان رضوي مي‌توان به هم جواري با كشور افغانستان، تعداد زياد مهاجران افغاني مقيم شهر مشهد و رفت و آمدهاي آنها بين دو كشور اشاره كرد. شايان ذكر است كه كشور افغانستان يكي از كانون‌هاي عمده بيماري سل در جهان به حساب مي‌آيد. كل مبتلايان به بيماري سل در استان خراسان رضوي در سال1387 ،1207 تن هستند كه از اين تعداد حدود 29/64 درصد در شهر مشهد مشاهده شده است. همچنين ميزان پراكندگي اين بيماري در سطح شهر مشهد متفاوت است، به طوري كه مناطق گلشهر، امام رضا(ع)، مطهري و امام حسن مجتبي(ع)،06/31 درصد از كل بيماران به سل را به خود اختصاص داده اند.

Oriental sore and tuberculosis are considered the main therapeutic and hygienic problems in developing countries such as Iran. Dispersion rate of these diseases are not equal in Iran. The greatest rate of dispersion of oriental sore in Iran is related to northeast of the country and Khorasan Razavi has been at the sixth level in 2008 with 5447 affected among all provinces. Of all the people affected by oriental sore in Khorasan Razavi, 55.22 percent were found in Mashhad indicating it is considered as a very risky region regarding oriental sore in Khorasan Razavi. Dispersion rate of the disease is not the same across different areas in Mashhad; regions of Abobargh, Shahrak Abozar, Khaje Rabi and Hojat account for 43/35 of all affected by oriental sore. Dispersion of tuberculosis across provinces of Iran is not the same either; Khorasan Razavi is recognized as a risky region regarding this disease as well. The main factors increasing tuberculosis in this province are believed to be proximity with Afghanistan and plenty of Afghan immigrants and their traffic in the province especially in Mashhad, given that Afghanistan is one of the main focuses of tuberculosis in the world. Out of all people who are affected by tuberculosis in Khorasan Razavi in 2008, 1207 of them (i.e. 64.29 percent) were reported in Mashhad. Dispersion rate in Mashad is different such that regions of Golshahr, Emam Reza, Motahari and Emam Hassan Mojtaba account for 31.06 of all patients affected by tuberculosis.