بررسي ارتباط مشخصات فردي اجتماعي، سبك زندگي و ميزان مواجهه با رويدادهاي استرس‌زا با سرطان كولوركتال

Relationship between demographic characteristics, lifestyle and exposure to stressor events and colorectal cancer

مقدمه: سرطان كولوركتال شايع ترين سرطان گوارشي محسوب مي‌شود. اگر چه علت آن ناشناخته است، اما شناخت عوامل خطرآفرين مربوطه در جهت اقدامات پيشگيري‌كننده منجر به كاهش زيادي در ميزان بروز بيماري مي‌گردد. اين مطالعه به منظور تعيين ارتباط بين برخي مشخصات فردي، اجتماعي، سبك زندگي و ميزان مواجهه با رويدادهاي استرس زا با سرطان كولوركتال انجام گرفته است. روش: در اين مطالعه مورد شاهدي تعداد 150 بيمار مبتلا به سرطان كولوركتال از مراكز آموزشي درماني شهر رشت به روش نمونه گيري در دسترس و 150 فرد سالم به روش تصادفي خوشه اي انتخاب گرديدند. ابراز جمع آوري داده ها پرسشنامه اي مشتمل بر سه بخش زير بود: 1- مشخصات فردي اجتماعي 2- داده هاي مربوط به سبك زندگي 3- مقياس درجه بندي سازگاري مجدد اجتماعي هولمز و راهه. جهت تجزيه و تحليل داده ها از آمار توصيفي و استنباطي استفاده شد. يافته‌ها: يافته هاي مربوط به مشخصات فردي اجتماعي نشان مي دهد كه ارتباط معناداري ميان شاخص توده بدن (001/0 > p)، سابقه پوليپ روده (001/0 > p) بيماري التهابي روده (001/0 > p)، ديابت (01/0 > p)، سابقه سرطان كولوركتال در فاميل درجه يك (001/0 > p) و سرطان كولوركتال وجود دارد. در خصوص متغيرهاي مربوط به سبك زندگي نتايج نشان مي‌دهد كه بين دو گروه مورد مطالعه از نظر استعمال سيگار (01/0 > p)، مصرف ميوه جات (001/0 > p)، سبزيجات (001/0 > p)، محصولات لبني (025/0 > p)، مصرف گوشت قرمز (001/0 > p)، وضعيت اجابت مزاج (001/0 > p) و ورزش (001/0 > p) اختلاف آماري وجود دارد. همچنين اختلاف معناداري بين سبك زندگي كلي دو گروه مشاهده مي شود (001/0 > p). تجزيه و تحليل رويدادهاي استرس زاي زندگي حاكي از آن است كه ميانگين نمرات در گروه مورد به ميزان قابل توجهي بيشتر از گروه شاهد بوده و اين اختلاف از نظر آماري معنادار است (001/0 > p و 73/14=t). نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان مي دهدكه اختلاف معناداري از نظر متغيرهاي فردي اجتماعي، سبك زندگي و ميزان مواجهه با رويدادهاي استرس زا بين دو گروه مبتلا و غير مبتلا به سرطان كولوركتال وجود دارد. نتايج حاصل از اين تحقيق و پيشنهادات آن براي افراد تيم بهداشتي و عموم مردم به خصوص افراد مستعد ابتلا اهميت بسزايي دارد، تا اطلاعات بيشتري درباره عوامل خطر ابتلا و پيشگيري از آن كسب كنند.

Introduction: Colorectal cancer is considered as the most GI cancer. Although its cause is not definitely known, recognizing the relevant risk factors could reduce its incidence through preventive measures. The Purpose of this study was to determine the relationship between demographic characteristics, lifestyle and exposure to stressor events and colorectal cancer in Rasht, Iran. Methods: The present research was a case-control study in which 150 patients with colorectal cancer were chosen as the case group from educational and treatment centers of Rasht through the convenience sampling method (n=150, colon or rectal cancer Patients), while 150 healthy individuals were chosen as the control group through the random cluster method (n=150, healthy individuals) as control group. Data were collected by using a questionnaire which consisted of three parts:1) demographic data 2) lifestyle data 3) Holmes–Rahe social readjustment rating scale. For analyzing data, the descriptive and deductive statistics were used. Results: Findings related to demographic variables show that there are a significant relationship between BMI (P < 0.001), polyp history (P < 0.001), Inflammatory Bowel Disease history (P < 0.001), diabetes (P < 0.01), family history of colorectal cancer in first degree relatives (P < 0.001) and this type of cancer. Regarding lifestyle variables, results indicate that there are a statistical difference between the two study groups with consideration of smoking (P < 0.01), eating fruits and vegetables (P < 0.001), dairy products (P < 0.025), red meat intake (P < 0.001), defecation status (P < 0.001) and exercise (P < 0.001). Also there was a significant difference between the said groupsʹ overall lifestyle (P < 0.001). The analysis of stressful life events show that the average values of the case group are considerably higher than those of the control group and a statistically significant difference is observed (t=14.73, P < 0.001). Conclusion: This study indicates significant difference between some demographic characteristics, lifestyle and the level of exposure to stressors events of colorectal cancer patients and healthy people. Results of this study and itʹs suggestions could be of great importance for healthcare workers and the general public, especially those who are susceptible to the said disease because they can provide more information about risk factors of colorectal cancer and its preventive measures.