بررسي‌ ميزان‌ شيوع‌ و شدت‌ آلودگي‌ انگلي‌هاي پرياخته اي در اردك‌ ماهي(Esox lucius, L.) و ماهي كلمه (Rutilus rutilus caspicus, J.) تالاب‌ بوجاق‌ كياشهر

Occurance and intensity of metazoan parasites from pike (Esox lucius, L.) and roach (Rutilus rutilus caspicus, J.) in bodjagh wetland of Kiashahr

تالاب بوجاق يكي از تالاب هاي حفاظت شده و مهم استان گيلان با وسعت 80 هكتار مي باشد. تا كنون هيچ مطالعه اي در مورد شناسايي انگل هاي ماهيان مهم و اقتصادي اين تالاب انجام نشده است. اين بررسي با هدف شناسايي انگل هاي دو گونه از ماهيان شيلاتي و با ارزش اقتصادي اين تالاب ( اردك ماهي و ماهي كلمه)صورت گرفت. در طي‌ سال‌ 1383،چهار بار نمونه برداري بصورت فصلي توسط ابزارهاي صيد مختلف مانند تور گوشگير، پره و ماشك به منظور صيد ‌36 عدد ماهي كلمه‌ و 39 عدد اردك‌ ماهي انجام شد. پس از انتقال زنده ماهيان توسط وان هاي پلاستيكي به آزمايشگاه پوست، عضلات، دستگاه گوارش، امعا و احشا ، آبشش و چشم آنها با استفاده از روش هاي متداول آزمايشگاهي و استفاده از ميكروسكوپ نوري معمولي و استريوميكروسكوپ مورد بررسي قرار گرفت. برطبق ‌نتايج‌ بدست‌ آمده‌ در مجموع 6 گونه‌ انگل‌ از اين دو ماهي جداسازي شد. انگلهاي جدا سازي شده از اردك ماهي شامل يك گونه نماتود به‌ نام‌ Raphidascaris acus ، يك‌ گونه‌ ترماتود دي‌ ژن به نام Diplostomum spathaceum و يك‌ گونه‌ ترماتود مونوژن به نام Tetraonchus monenteron بود. انگلهاي ماهي كلمه نيز شامل يك گونه سستود به نام ‍Caryophyllaeus fimbriceps ، يك‌ گونه ترماتود دي ژن به نام spathaceum Diplostomum ، ‌يك‌ نوع‌ كرم حلقوي از جنس Piscicola و يك نوع سخت پوست از جنس Lernaea بود. از بين اينها سه انگل C. fimbriceps‌ ،. Piscicola spو. Lernaea sp براي اولين بار در ايران از ماهي كلمه به عنوان ميزبان جديد گزارش مي‌شوند. بطور كلي ميزان آلودگي به انگل در ماهي كلمه بيشتر از اردك ماهي بوده است. هر دو گونه ماهي داراي انگل‌هايي در دستگاه گوارش، آبشش و چشم بوده‌اند. گونه هاي انگلي شناسايي شده در دستگاه گوارش و آبشش دو گونه ماهي نيز متفاوت بوده است. بيشترين ميزان شيوع انگل در ماهي كلمه همانند اردك ماهي مربوط به spathaceum Diplostomum مي‌باشد كه مي‌توان علت اين امر را به محيط زندگي اين ماهيان (تالاب) نسبت داد.

Bodjagh wetland, which is about 80 hectare, is one of the conserved and important wetlands in Guilan. No study was done to identify fish parasites in this important wetland yet. This study was conducted in order to identify the parasites of two commercial important fishes (pike & roach) of this wetland. Parasite infection of 36 specimens of roach (Rutilus rutilus caspicus) and 39 specimens of pike (Esox lusius) were caught in Bodjagh wetland in the years 2004-2005 by drift net, sein net and cast net were studied. The fish were transported to the laboratory alive and their skin, muscles, digestion tract, gills and eyes were studied carefully by microscope and stereoscope. According to the results, 6 species of parasites recognized in the both fishes , including: Raphidascaris acus, Diplostomum spathaceum and Tetraonchus monenteron in pike (Esox lusius) and Caryophyllaceous fimbriceps, Diplostomum spathaceum, Piscicola sp. And Lernaea sp. in roach (Rutilus rutilus caspicus). Three species of C. fimbriceps, Piscicola sp. and Lernaea sp. are reported in roacth for the first time in Iran. Totally the amount of affliction to parasites in roach was more than pike. Both of the fishes had parasites in digestion tract, gill and eye. The parasites in digestion tract and gill were different. The most occurrences of parasites were related to Diplostomum spathaceum because of the living habitat of these fishes (wetland).