نقش رهبري تحول‌آفرين در توسعه سرمايه اجتماعي با تاكيد بر عدالت سازماني (مطالعه موردي: شركت نفت و گاز پارس)

The Role of Transformational Leadershipin Development of Social Capital with emphasize on Organizational Justice (Case study: Pars Oil & Gas Company)

امروزه سازمان ها در محيط هاي مبهم و پيچيده فعاليت مي‌كنند. به‌نظر مي‌رسد كه آنها به‌منظور پايداري و رشد در محيط خود، به نوعي از رهبري نيازمندند كه بتوانند مفاهيمي چون سرمايه اجتماعي، كه موجب بهبود اعتماد و روابط ميان اعضاي سازمان و نيز بهبود روابط با افراد خارج از سازمان مي شود، را در سازمان ايجاد كنند. از طرف ديگر، جهت ايجاد رهبري تحول‌آفرين و موثر، ضروري به نظر مي‌رسد كه افراد سازمان (مديران و كاركنان) از سرمايه اجتماعي بيشتري برخوردار باشند. هدف اين مقاله، بررسي تاثير عدالت سازماني در تبيين نقش رهبري تحول‏آفرين در توسعه سرمايه اجتماعي است. بر اين اساس، كليه كاركنان شركت نفت و گاز پارس، جامعه آماري تحقيق را تشكيل دادند. از روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي براي انتخاب نمونه مورد مطالعه استفاده شد. براي جمع‌آوري داده‌ها از ابزار پرسشنامه مبتني بر 3 متغير در مقياس 5 نمره‌اي ليكرت استفاده شد. از آنجا كه در اين تحقيق افراد در جامعه آماري به گروه‌هاي كاملاً مجزا تفكيك شده‌‌اند، لذا براي انتخاب نمونه، يك روش نمونه‌گيري متناسب با حجم نمونه برگزيده شد. با استفاده از برآورد واريانس جامعه از طريق نمونه اوليه و فرمول‌هاي برآورد حجم نمونه بدون جايگذاري كاكران، حجم نمونه 132 تعيين شد و نهايتاً 200 پرسشنامه پخش شد. در تحقيق حاضر، براي تجزيه و تحليل داده‌هاي به‌دست آمده از نمونه‌ها، از روش‌هاي آمار توصيفي و آمار استنباطي استفاده شده است. براي انجام تحليل‌ها، نرم‌افزارهاي آماري SPSS, LISREL به‌كار برده شد. به‌منظور بررسي مشخصات پاسخ‌دهندگان، از آمار توصيفي و براي آزمودن فرضيات، از تحليل همبستگي، تحليل رگرسيون، و مدل معادلات ساختاري استفاده گرديد. نتايج حاكي از آن است كه عدالت سازماني در تبيين نقش رهبري تحول‌آفرين در توسعه سرمايه اجتماعي موثراست. همچنين تمام متغيرهاي مورد مطالعه، هم به‌طور مستقيم و هم غيرمستقيم از طريق عدالت سازماني به‌طور معني‌داري بر سرمايه اجتماعي تاثير مي‌گذارند.

Regarding to the fact that organizations are nowadays functioning in obsured, complicated and turbulent environments, and also to attain a certain degree of permanence and development, it seems that they need some kind of leadership which can establish some concepts such as social capital to improve reliance and relations among organization members as well as those out of organization. The aim of this research is to examine the effect of organizational justice in explaining the role of transformational leadership in development of social capital. The population of this research included all staffs of Pars Oil & Gas Company. Class random sampling was used to choose the sample, and data were collected on the basis of a questionnaire including 3 variables in 5-grade Likert scale. The results indicate 2 points: 1. Organizational justice plays an important role in explaining the role of transformational leadership in developing social capital. 2. All studied variables affect the social capital via organizational justice both directly and indirectly.