ارايه الگويي براي شناسايي، اندازه‌گيري و اولويت‌بندي شكاف‌هاي دانشي سازمان (مطالعه موردي: يك شركت پيمانكاري فعال در حوزه صنايع پالايشگاهي و نفت)

A model for identifying, measuring, and prioritizing gaps of organization’s knowledge (Case study: NPC)

مديريت دانش‌محور سازمان، رمز بقا در دنياي نوين رقابتي كسب و كار است. سازمان‌هاي امروزي نياز وافري به شناسايي دارايي‌هاي دانشي خود، اطلاع از وضعيت دانش، تعيين اهميت آن‌ها، و تحليل فاصله وضعيت كنوني سازمان با وضعيت مطلوب هر حوزه دانشي دارند. سازمان‌ها از اين طريق مي‌توانند براي حفظ و ارتقا دانش‌هاي كليدي خود، برنامه‌ريزي نموده و مزيت‌هاي رقابتي جديدي ايجاد كنند يا برتري‌هاي حاضر خود را حفظ نمايند. با توجه به اين موارد، هدفِ مقاله حاضر، ارايه الگويي براي شناسايي، اندازه‌گيري، و اولويت‌بندي شكاف‌هاي دانشي سازمان است. اين الگو، ضمن دربر داشتن نقاط قوت روش‌هاي پيشين، با به‌كارگيري ساير ابزار‌هاي مديريت دانش، كه در اندازه‌گيري دانش كمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند، نقاط ضعف روش‌هاي موجودِ اندازه‌گيري دانش را پوشش مي‌دهد. علاوه ‌بر آن، مكانيزمي براي اولويت‌بندي و برطرف كردن شكاف‌هاي دانشي در سازمان‌ها ارايه مي‌دهد. اين پژوهش به‌منظور ايجاد قابليت كاربردي، در چهار مرحله اصليِ مرور ادبيات، تدوين الگوي پيشنهادي، اعتبارسنجي، و آزمون الگو، انجام شده است. اين الگوي پيشنهادي در يك مركز آموزشي، پژوهشي، و صنعتي، كه يكي از بزرگترين شركت‌هاي سازنده فيلترهاي الكتروستاتيك در خاورميانه به‌شمار مي‌رود و عمده كاربرد محصولات آن در صنايع پالايشگاهي و نفت است، پياده‌سازي شده است. نتايج حاكي از قابليت كاربرد الگوي پيشنهادي و توانايي اولويت‌بندي شكاف‌هاي دانشي سازمان براي برطرف كردن آنها مي‌باشد.

Knowledge-based management is the indication of survival in today’s competitive business environment. Organizations have a crucial need to identify their knowledge assets, awareness of knowledge state, determining its importance, and analyzing gap between current knowledge state and its desirable state, in order to be able to plan for maintaining and improvement of their key knowledge and creating new competitive advantages. According to these points, the goal of this paper is introducing a pattern to identify, measure and prioritize an organization’s knowledge gaps. Besides, having the previous introduced strength points, this paper covers weaknesses of the existing methods by using other tools of knowledge management that have rarely been used for knowledge measurement. In addition, a mechanism for prioritizing knowledge gaps in organizations is presented. This research has been developed in four main stages, namely literature review, codifying the proposed model, validation, and testing the model. The proposed methodology has been implemented in an industrial, research and educational center which is known as one of the most important and largest companies in the Middle East that produces electrostatic filters which are mostly used in oil and refinery industries. The results show that the proposed model is applicable in organizations and it can prioritize knowledge gaps in order to remove them.