بررسي گروه‌هاي مختلف شاخص‌هاي گياهي سنجش از دور در مطالعه تيپ‌هاي مرتعي (مطالعه موردي: سميرم، اصفهان)

Analysing different groups of remote sensing vegetation indices to study rangeland vegetation types

امروزه استفاده از تصاوير ماهواره‌اي به عنوان يكي از كم‌هزينه‌ترين و سريع‌ترين روش‌هاي ارزيابي مراتع مورد توجه است. در اين مطالعه، تعداد 10 شاخص‌ گياهي از گروه هاي مختلف با استفاده از باندهاي طيفي محاسبه و ميزان همبستگي اين شاخص‌ها با ميزان تاج پوشش گياهي 3 تيپ مرتعي در منطقه سميرم اصفهان اندازه‌گيري شد. ميزان تاج پوشش گياهي و ساير اجزاي زمين مانند لاشبرگ و سنگ و سنگريزه و خاك لخت با استفاده از روش قدم- نقطه و به شكل شعاعي (10 نقطه تصادفي در هر تيپ انتخاب و از هر نقطه تصادفي 4 ترانسكت 150 متري و در مجموع تعداد 6000 نقطه در هر تيپ مرتعي) تعيين شد. گروه‌هاي مختلف شاخص‌هاي گياهي براساس شيب خط خاك، فاصله از خط خاك و شاخص‌هاي حساس به آب گياهان با استفاده از داده‌هاي ماهواره IRS-P6 (سنجنده AWiFS) بررسي شد. نتايج نشان داد با وجود اينكه تيپ‌هاي گياهي براساس خصوصيات خود با يكي از 10 شاخص‌هاي گياهي سنجش از دوري محاسبه شده همبستگي بيشتري دارد، ولي ميزان همبستگي بين هريك از شاخص‌هاي گياهي در تيپ‌هاي مختلف با يكديگر متفاوت است. ميزان همبستگي پوشش گياهي و شاخص‌هاي گياهي با در نظر گرفتن پوشش گياهي زنده بسيار بيشتر بوده و در تيپ هاي تخريب يافته،ميزان همبستگي بين تاج-پوشش و شاخص‌هاي گياهي به دليل كاهش بازتاب ناشي از فتوسنتز كاهش نشان داد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه هر يك از شاخص‌هاي گياهي براي پهنه بندي يك نوع تيپ گياهي خاص مناسب است و اين نكته در پهنه بندي و پايش پوشش گياهي بايد مد نظر قرا ر گيرد.

Satellite images are currently used as a fast and low-cost tool for rangeland assessment. In this study, 10 vegetation indices from different groups were calculated using spectral bands. The correlation of these vegetation indices with canopy cover was then measured for three vegetation types in Semirom region-Isfahan. The percentage of canopy cover and other earth surface components such as litter, rock, gravel, stone and bare ground were determined using step-point method. Ten random points were selected in each vegetation type and four 150 meters transects in two perpendicular direction were established from each point, therefore 6000 points were studied per rangeland type. Ten different groups of vegetation indices including slope-based, distance-based and plant–water sensitive indices extracted from IRS-P6 satellite data (AWiFS sensor) were evaluated against total ground cover. The results indicated that vegetation indices have higher relationships within vegetation types based on their characteristics but the correlation for each vegetation index was not consistent among different types. Considering all photosynthetic vegetation cover, the correlation between these factors and vegetation indices were much higher than degraded sites due to greater reflectance from bare soil and less photosynthetic area. In general, the results indicate that each vegetation index is appropriate for mapping a specific vegetation type and we should consider this issue in mapping and monitoring vegetation cover.