رمان‌هاي تمثيلي و صوفيانه: دگرگوني ژرف در ‏كارهاي دوريس لسينگ

Sufi Novels and Parables: A Significant Change in ‎Doris Lessing’s Writing

دوريس لسينگ، نويسنده‌اي‌ است كه بيش از پنجاه سال به كار نوشتن رمان مشغول است. ‏منتقدان او را با برچسب‌هايي‌ نظير ماركسيست، فمينيست، صوفي و حتي روان تحليل‌گر آراييده‌اند. در ‏اين مقاله نويسنده بر آن است كه ثابت كند ويژگي‌هاي صوفيانه در آثار او به طور ذاتي از ابتداي ‏نويسندگي‌اش نهفته كه كمتر كسي‌ به آنها توجه كرده است. اين فرض تفاوت بين اين مطالعه و ‏تحقيقات ديگر در مورد لسينگ را نمايان مي‌سازد. براي اثبات اين ادعا، مقاله سعي‌ دارد كه به ‏نوشته‌هاي ابتدايي ليسينگ نگاهي‌ بيفكند، به خصوص رمان‌هايي كه به طور حتم رگه‌هايي‌ از ‏صوفي‌گري را در خود نهفته دارند. چارچوب نظري مورد استفاده در اينجا مظاهر عرفان را در آثار اوليه ‏او كه شامل مفاهيم مختلف صوفيانه مي‌باشد مورد بحث قرار مي‌دهد. روش مقتضي شامل رديابي اين ‏مفاهيم در داستان‌هايي است كه در آنها رگه‌هايي‌ از صوفي‌گري يافت مي‌شود. هم‌چنين نويسنده مقاله ‏سعي‌ دارد نشان دهد كه چگونه لسينگ خوانندگانش را صوفي‌گرايانه وادار به خواندن رمان‌هاي خود ‏مي‌كند‎ ‎و اين‌كه آيا نشان‌هايي واضح در انتخاب نويسنده از سبك نويسندگي‌اش وجود دارد كه ‏چشم‌اندازي جديد را به خواننده نشان دهد يا خير. در آخر، با نگاهي‌ دوباره به نوشته‌هاي ابتدايي ‏لسينگ، اين مقاله نشان مي‌دهد كه تصوّف همواره در آثار او وجود داشته و منتقدانش هميشه او را كلي‌ ‏بررسي‌ كرده و يا اين موارد را ناديده گرفته‌اند و اين از آن جهت حايز اهميّت است كه استفاده از ديدگاه ‏غير غربي(ايراني‌) در واقع درك غني‌تري از لسينگ را كه هميشه از منظر غربي بررسي‌ شده ارايه ‏مي‌دهد

Doris Lessing, the Persian-born, African-raised and London novelist enjoys enjoys a Writing career which has spanned more than 50 years. Critics have labeled her as Marxist, feminist, Sufist and even psycho-analyst. It is my contention to prove that latent Sufi characteristics are inherent in her works, and this premise marks a difference between my study and other research on Lessing. To prove Lessing’s early works contain Sufi characteristics, this paper looks at her early fictions which lend themselves to sufistic interpretation. The theoretical framework used in this paper proves the manifestations of Sufism in her early works which involve different Sufistic concepts. The methodology appropriated entails tracing some of these concepts in these novels which are overtly Sufistic. I Would also show how Lessing invites a Sufi reading of her novels and whether there are direct sings or changes in her choices of genre, mode, and style that suggest a new vision and a changed worldview and outlook. By revisiting her writing life to show that Sufism has always been present in her works, I depart from other critics and researchers who examine Lessing’s works in more general terms. This departure is significant because the use of a non-western perspective actually enriches our understanding of Lessing who is mainly read from Eurocentric points of view.