بررسي اثرات تنش خشكي و تاريخ كاشت حاكم بر گياه مادري، بر ميزان هدايت الكتريكي بذر‌هاي حاصل از آن

Assessment of Drought Stress and Planting Date Effects Applied on Original Plant, on its Seed Electrical Conductivity Rate

اين تحقيق به منظور بررسي اثرات تنش خشكي و تاريخ كاشت حاكم بر گياه مادري، بر ميزان هدايت الكتريكي بذر‌ هاي حاصل از آن در دو بخش مزرعه ‌اي و آزمايشگاهي در بهار 1387 اجرا شد. آزمايش در مزرعه به صورت طرح آماري بلوك‌ هاي كامل تصادفي با 20 تيمار و 3 تكرار اجرا شد. اين 20 تيمار شامل بذور 5 رقم كلزا، دو تاريخ كاشت و دو سطح آبياري بودند كه سال قبل (86-1385) در يك آزمايش فاكتوريل اسپليت پلات بر پايه بلوك‌‌ هاي كامل تصادفي اجرا شده بود. در آزمايش مزرعه ‌اي صفات درصد سبز نهايي، ميانگين زمان لازم براي سبز شدن، ميانگين سبز شدن روزانه و سرعت سبز شدن روزانه و در آزمايشگاه، هدايت الكتريكي محلول حاوي بذور اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد بين درصد سبز نهايي در مزرعه و هدايت الكتريكي همبستگي وجود ندارد، در نتيجه اين آزمون نمي‌ تواند براي پيش بيني درصد سبز نهايي مزرعه بكار رود. در نتايج تجزيه واريانس آزمايشگاه، رقم مودِنا به علت بالا بودن ميزان هدايت الكتريكي داراي پايين ‌ترين كيفيت بود و ارقام ديگر با هم تفاوت معني‌ داري نداشتند. در اثر متقابل زمان اعمال تنش × ارقام كلزا رقم مودِنا در قطع آبياري از زمان ساقه‌دهي به بعد بيشترين و اُپرا كمترين، و رقم ساريگل در آبياري معمول كمترين ميزان هدايت الكتريكي را نشان دادند. در اثر متقابل تاريخ كاشت × ارقام كلزا، رقم مودِنا در تاريخ كاشت دوم بيشترين و بقيه ارقام تفاوت معني‌ داري با هم نداشتند. نتايج تجزيه واريانس داده‌هاي مزرعه ‌اي نيز نشان داد كه تاريخ كاشت و تنش خشكي اثر معني‌ داري روي صفات اندازه ‌گيري شده نداشته‌ اند.

In order to assess drought stress and planting date effects applied on original plant, on the electrical conductivity rate of the subsequent seeds, this research was performed in two parts at the Research Field and Laboratory during spring 2008. The field experiment was performed as a completely randomized block design (CRBD) with 20 treatments and three replications. Treatments included the seeds of five cultivars of canola, two planting dates and two levels of irrigation, which in previous year (2006-2007) had been cultivated as a factorial split plot based on CRBD. In the field experiment the characteristics measured including: Final Emergence Percentage (FEP), Mean Time of Emerging (MTE), Mean Daily Emerging (MDE), Daily Emerging Speed (DES), and at the laboratory Electrical Conductivity (EC) of the seed leakages was measured. Results indicated that there is no correlation between FEP and EC and so EC test cannot be used for predication the number of emerging plants in the field. In the results of variance analysis laboratory, the cultivar of Modena due to high level of EC had the lowest quality and other cultivars had no significant difference. The interaction between the time of exertion the stress × canola cultivars two cultivars, Opera and Modena had the lowest and the highest in after cutting off the irrigation during stem elongation and in normal irrigation, Sarigol had the lowest EC. The interaction between planting date × Canola cultivars, Modena cultivar in planting date two had highest EC and other cultivars had no significant difference with each other. Based on variance analysis field data planting date and drought stress had no significant effect on measured characteristics.