بررسي اعتبار علمي تاويل در نوبت سوم كشف‌الاسرار ميبدي

The Examination of the scientific validity of hermeneutics in the third round of Kashf al-Asrar Maybodi

تفسير آيات قرآني در كشف‌الاسرار ميبدي، از سه بخش ـ كه ميبدي آن‌ها را با عنوان‌هاي «النوبه الاولي و النوبه الثانيه و النوبه الثالثه» ياد كرده ـ تشكيل شده است. بدين صورت كه نوبت اوّل: ترجمه لفظ به لفظ آيات قرآن، نوبت دوم: تفسير به روش عامّ‌‌‌ اهلِ سُنّت و نوبت سوم: تفسيرِ برخي از آيات به مذاقِ عُرَفا ( در قالبِ كلامي موزون و مسجّع ) است. اغلبِ صاحب نظران و نويسندگان، نوبتِ سوم كشف‌الاسرار را تاويل نام نهاده‌اند، در حالي كه ميبدي در همه جاي تفسيرِ خويش، با تاويل (تفسير به راي)، سرسختانه مخالفت مي‌ورزد. اين نوشتار به بررسي اعتبارِ علميِ تاويل، در نوبت سومِ كشف‌الاسرار مي‌پردازد و مي‌كوشد تا ديدگاهي علمي‌تر و سنجيده‌تر در اين خصوص عرضه كند.

The interpretation of Quranic verses in Kashf al-Asrar Maybodi is comprised of three parts which Maybodi speaks of them under the titles of first, second, and third round. Hence first round is concerned with the word for word translation of Quranic verses. Second round deals with the interpretation in a general sense peculiar to Sunni tradition and third round is the interpretation of certain verses according to the taste of mystics ( in the form of rhyming prose). Most authorities and writers have called the latter, hermeneutic, whereas everywhere in his interpretation, Maybodi strictly opposes with hermeneutic (interpretation according to his own impression). This article is concerned with examining the scientific validity of hermeneutics in the third round of Kashf al-Asrar and attempt is made to present a viewpoint which is more scientific and systematic in this regard.