تجزيه وتحليل حوادث ناشي از كار در شركت مرات پولاد كارخانه ذوب آهن اصفهان به روش 5WH در سال 1387

Work related accident analysis in Meratpoolad Company of Isfahan steel factory by 5WH in 2008

زمينه: در حال حاضر حوادث ناشي از كار به عنوان سومين عامل مرگ و مير در جهان، دومين عامل مرگ و مير در ايران و يكي از مهمترين ريسك فاكتورهاي مهم بهداشتي، اجتماعي و اقتصادي در جوامع صنعتي و درحال توسعه مطرح مي باشند. حادثه بعنوان يكي ازعوامل تباه كننده پتانسيلهاي بالقوه موجود در صنايع مطرح بوده و براي جلوگيري از وقوع آن لازم است به كمك روشهاي سيستماتيك، حوادث بطور ريشه اي علت يابي شده و اقدامات اصلاحي متعاقب آن اعلام گردد. روش: در اين مطالعه كليه حوادث رخداده در كارگاه هاي شركت مرات پولاد طي سال هاي 87- 84 با استفاده از تكنيك 5WH (Who, What, Where, When, Why, How) مورد بررسي قرارگرفت. تجزيه و تحليل حوادث به روش 5WH يكي از روشهاي بررسي حادثه است كه مشخص مي كند چه، چگونه، چرا، كجا، كي و توسط چه كسي حادثه اتفاق افتاده است. دراين روش ضعفهاي اساسي سيستم ايمني شناسايي شده و نحوه ارتباط آن در ايجاد شرايط و اعمال ناايمن كه منجر به وقوع حادثه شده ، شرح داده مي شود. نتايج: تعداد كل حوادث به ثبت رسيده 130 فقره و بالاترين ضريب تكرار حوادث در سالهاي 84 ،85 و86 مربوط به كارگاه ريخته گري و در سال 87 مربوط به كارگاه اسكلت فلزي بوده است. در اين مطالعه سن، سابقه كاري، ميزان تحصيلات و شيفت كاري پرسنل حادثه ديده نيزمورد بررسي قرارگرفت و چنين نتيجه شد كه بيشترين افراد حادثه ديده در گروه سني 35-20 سال با فراواني 78 مورد (60 درصد) قرار داشته اند. بيشترين افراد حادثه ديده داراي سابقه كار بين 5 تا 10 سال با فراواني 55 مورد (3/42 درصد) مي باشند. بيشترين حوادث در كارگراني كه با سطح سواد ديپلم رخ داده است. بالاترين ميزان حوداث در شيفت روز قرار داشته و كمترين آن به شيفت شب تعلق دارد. همچنين علل اصلي وقوع حادثه اعمال نا ايمن و در رتبه دوم شرايط ناايمن محيط كاري تشخيص داده شد. نتيجه گيري: به نظر مي رسد وجود سيستم ثبت و ضبط حوادث به شكل كنوني و بدون بررسي علل وقوع حوادث پاسخگوي صنعت مورد مطالعه نبوده و لازم است با تمركز بر روي علل بوجودآورنده حوادث در اين صنعت، با استفاده از راهكارهاي كنترلي مناسب درجهت پيشگيري، كاهش يا محدودكردن پيامدهاي ناشي از آنها اقدامات لازم بعمل آيد. برخي از مهمترين راهكارهاي پيشنهاد شده براي دستيابي به اين هدف عبارتند از: آموزش موثر و مداوم پرسنل، سرپرستي و نظارت دقيق برنحوه انجام صحيح كار، تهيه وتدوين دستورالعملهاي مناسب و نظارت براجراي آنها، اجراي برنامه هاي Housekeeping(ضبط و ربط)، اجراي منظم برنامه هاي حفاظت فردي و غيره مي باشد.

Background: occupational accidents are one of the most important risk factors in industrial community which has adverse effects on economy, society and health. It should be prevented by some systematic methods and finding corrective measures. This study used 5WH technique for systematic assessment of accidents in steel company for 4 years. Methods: the research was performed in workshops of steel company to analyze accidents for 4 years. 5WH determines how, what, why, where and when of an accident. This method can identify fundamental weaknesses of safety system and their relation with unsafe acts and conditions. Results: in total there were 130 recorded accidents. The highest frequency rate was in casting in 2005, 2006 and 2007, but it was in Eskelet felezy workshop in 2008. The effect of age, work experience, education and work shift assessed. Physical agents (noise and illumination) were surveyed too. The main cause of accidents was unsafe acts. Conclusion: results of this research indicate that current accident recording system is not adequate, so it is necessary to concentrate on cause of accidents and find control measures for preventing, reducing or limiting of the results. Some suggestions contain: effective and continues education, supervision, providing guidelines, housekeeping and personal protective equipments