بررسي تاثير تنش خشكي و كود دامي بر شاخص‌هاي رشد سويا

Study of drought stress and manure effects on soybean growth Indices

يكي از راهكارهاي مديريت زراعي براي مقابله با تنش‌هاي محيطي، افزايش حاصل‌خيزي خاك است كه با تامين عناصر غذايي براي گياه از طريق مصرف كودهاي آلي و شيميايي، تا حدي قابل حصول است. جهت ارزيابي عكس‌العمل لاين L17 سويا به كود دامي در شرايط تنش خشكي آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار انجام شد. عامل تنش در كرت اصلي شامل سه سطح آبياري پس از 50، 100 و 150 ميلي‌متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A (به ترتيب شامل شاهد، تنش ملايم و تنش شديد) و عامل كود دامي در كرت فرعي شامل كاربرد صفر، 15، 30 و 45 تن در هكتار بود. نتايج نشان دادند كه حداكثر شاخص سطح برگ، با افزايش شدت تنش، كاهش يافت به طوري كه از 1/5 در آبياري مطلوب به 4/3 در تنش شديد خشكي رسيد. اين ميزان براي مقدار تجمع ماده خشك اندام‌هاي هوايي از 64/893 به 02/558 گرم در مترمربع و براي سرعت رشد گياه از 59/1 به 94/0 گرم در مترمربع در درجه روز رسيد. با افزايش مقدار كود دامي حداكثر شاخص سطح برگ، افزايش يافت به طوري كه از 7/3 در حالت عدم مصرف كود شيميايي به 4/5 با مصرف 45 تن كود دامي در هكتار رسيد. اين ميزان براي مقدار تجمع ماده خشك اندام‌هاي هوايي از 07/601 به 26/832 گرم در مترمربع و براي سرعت رشد گياه از 99/0 به 43/1 گرم در مترمربع در درجه روز رشد رسيد.

Increasing of soil fertility is one of the agronomic management methods to overcome environmental stresses which are attained by preparing nutrition with chemical and organic fertilizer usage. An experiment lay out in split plot basis of randomized complete block design with four replications in order to evaluation of reaction of line L17 soybean to cattle manure usage. Stress factor was in main plot consisting three different irrigation levels after 50, 100, and 150 mm evaporation from pan class A (including control, mid and sever stress) and cattle manure factor was in subplot including application of 0, 15, 30 and 40 t ha-1.the results showed that the maximum leaf area index (LAI) decreased by increasing of drought stress and this reduction was from 5.1 in favorable irrigation to 3.4 in sever drought stress. This reducing rate for accumulated dry matter of shot was from 893.64 to 558.02 g m-2 and for crop growth rate (CGR) was 1.59 to 0.94 g m-1 GDD-1. By increasing the amount of manure, the maximum leaf area index (LAI) increased from 3.7 in lake of cattle manure usage to 5.4 in use of 45 t ha-1 manure. This increasing rate for dry matter accumulation was from 601.07 to 832.26 g m-1 growth degree day -1 and for CGR was from 0.99 to 1.43 g m-2 GDD-1.