تعيين پراكنش، تراكم جمعيت و شدت بيماري‌زايي گونه‌هاي فيتوفتوراي عامل پوسيدگي ريشه، طوقه و ميوه مركبات در استان مازندران

DISTRIBUTION, POPULATION DENSITY, AND VIRULENCE OF CITRUS GUMMOSIS AND BROWN ROT IN MAZANDARAN PROVINCE

گونه‌هايP. citrophthora و P. nicotianae از خاك و بافت‌هاي آلوده مركبات جداسازي، خالص‌سازي و شناسايي شده، نقشه پراكنش آنها در استان مازندران تهيه شد. ميانگين تراكم جمعيت دوگونه براساس زادمايه در گرم خاك محاسبه شد. در 8/82 % از باغات نمونه‌برداري شده گونه P. citrophthora و در 9/85% از آنها گونهP. nicotianae رديابي شد. 17% از باغات كل استان هر دو گونه، 8/32% باغات گونه P. citrophthoraو 39% از آنها گونه P. nicotianae را با تراكمي بالاتر از 10 زادمايه در هر گرم خاك دارا بودند. ميانگين تراكم جمعيتP. citrophthora و P. nicotianae براي كل باغات نمونه‌برداري شده استان به ترتيب 08/13 و 30/11 زادمايه در هر گرم خاك تعيين شد. بيماري‌زايي ده جدايه از گونه‌هاي P. citrophthora و P. nicotianae روي ريشه گياهچه‌هاي دوازده ماهه سيترنج، سيتروملو، پرتقال شهسوار و ليموشيرين بررسي شد. تجزيه و تحليل داده‌هاي مربوط به وزن تر ساقه و ريشه و شاخص بيماري در سيترنج عمدتاً سه گروه را شامل شاهد، جدايه‌هاي P. nicotianaeو جدايه‌هايP. citrophthora متمايز كرد كه گروه اخير مهاجم‌تر از گروه دوم بود. داده‌هاي مربوط به وزن تر ساقه و ريشه سيتروملو و پرتقال شهسوار گروه‌هاي آماري با تفاوت معني‌دار بين جدايه‌هاي P. citrophthora و P. nicotianae متمايز نكردند. داده‌هاي مربوط به شاخص بيماري سيتروملو و پرتقال شهسوار به طور كامل جدايه‌هاي P. citrophthoraو P. nicotianae را از هم جدا كردند؛ جدايه‌هاي P. citrophthoraبه طور معني‌داري بيماري‌زاتر از جدايه‌هايP. nicotianae روي گياهچه‌هاي سيتروملو و پرتقال شهسوار بودند. داده‌هاي مربوط به وزن تر ساقه و ريشه و شاخص بيماري ليمو شيرين گروه‌هاي آماري با تفاوت معني‌دار بين جدايه‌هاي P. citrophthora و P. nicotianae متمايز نكردند.

A general surveys were conducted in Mazandaran citrus groves for the presence of Phytophthora species causing citrus gummosis. Soil samples and infected citrus tissues were collected and assayed using baiting and selective medium. Phytophthora citrophthora and P. nicotianae were detected in all of the citrus orchards and their distribution was mapped. The soil population of each species was also determined. Eighty two and 86% of the orchards were infested respectively with P. citrophthora and P. nicotianae with average over 10 propagules /g soil.The virulence of five isolates of each species to root of 1-year-old citrange, citromelo, Shahsavar orange, and sweet lime was examined. Data analysis of fresh weight of root and stem, and disease index in citrange revealed three groups including control, P. nicotianae, and P. citrophthora isolates, which the that third group was significantly more virulent than the second group. Data analysis of fresh weight of root and stem in citromelo and Shahsavar orange did not show significant differences between P. nicotianae, and P. citrophthora isolates. On the basis of disease index data of citromelo and Shahsavar orange, P. citrophthora isolates were more virulent than P. nicotianae isolates. Data analysis of fresh weight of root and stem and disease index in sweet lime did not show significant differences between P. nicotianae, and P. citrophthora isolates.