بررسي اثرات دگرآسيبي عصاره آبي و بقاياي جو(Hordeum vulgare) بر جوانه‌زني و مراحل رشد اوليه عدس زراعي ( Lens esculenta)

Evaluation of the Effects of Barley (Hordeum vulgare) Extracts and Residues on Germination and Growth ‎Characteristics of Lentil (Lens esculenta)‎

رابطه دگر آسيبي5 بين گياهان مي تواند در مديريت غير شيميايي علف‌هاي هرز كاربرد زيادي داشته باشد با اين حال مواد دگر آسيب نبايد بر گياه زراعي اثر نامطلوبي داشته باشد. به منظور بررسي اثر دگرآسيبي جو (Hordeum vulgare) بر روي مولفه‌هاي جوانه زني و رشد عدس (Lens esculenta)، آزمايشاتي به صورت طرح‌هاي كاملاً تصادفي با 4 تكرار در آزمايشگاه و گلخانه دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي شيروان در سال 1387 انجام گرفتند. در مطالعه آزمايشگاهي تيمارها شامل غلظت‌هاي صفر،20?، 40?، 60?و 80? عصاره آبي اندام‌هاي مختلف برگ، ساقه و ريشه جو بودند. نتايج نشان دادند كه عصاره آبي اندام‌هاي جو بر درصد جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه عدس اثر معني داري (P < 0.05) داشته و با افزايش غلظت عصاره آبي اندام‌هاي جو، جوانه زني و رشد عدس به‌طور معني داري نسبت به تيمار شاهد كاهش يافته است. .بيشترين درصد جوانه زني مربوط به تيمار شاهد با 76? و كمترين مربوط به تيمار 80? عصاره برگ و ساقه به ترتيب با 25/1? و0 % جوانه زني بود. در مطالعه گلخانه اي تيمارها شامل صفر، 200، 400، 600 و 800 گرم كاه جو بر واحد سطح گلدان بودند. نمونه برداري به منظور تعيين وزن تر و خشك، در سه مرحله سبز شدن، دو برگي و شش برگي انجام شد. نتايج در اين مرحله نشان دادند كه وزن تر و خشك ساقه و ريشه در مراحل سبز شدن، دو برگي و شش برگي در مقايسه با تيمار شاهد با افزايش مقدار كاه مصرفي در واحد سطح به‌طور معني داري كاهش يافت. كمترين وزن تر و خشك ساقه و ريشه از تيمار 600 و 800 گرم كاه در واحد سطح به‌دست آمد. وزن خشك ساقه عدس در مرحله سبز شدن در تيمارهاي 600 و 800 گرم كاه در واحد سطح به ميزان 60% و وزن خشك ريشه در اين مرحله در تيمار 800 گرم كاه 80% نسبت به شاهد كاهش يافت. همچنين ميزان كاهش وزن تر و خشك ريشه در مرحله دو برگي بيشتر از كاهش وزن تر و خشك ساقه بود. در بررسي مقايسه ميانگين‌هاي وزن تر و خشك در مرحله شش برگي بيشترين وزن تر و خشك ساقه مربوط به تيمار شاهد و كمترين وزن تر و خشك ساقه مربوط به تيمار 800 گرم كاه در متر مربع بود. بنابراين استفاده از بقاياي جو يا گياه پوششي جو قبل از زراعت عدس اثرات منفي بر جوانه زني و رشد عدس دارد.

Allelopathic relationship between plant associations, could be applied in Non-chemical ‎weed management, however, those allelochemicals should not have adverse effects on arable ‎crops. In order to evaluate allelopatic effects of barley (Hordeum vulgare) on ‎germination & growth characteristics of lentil (Lens esculenta), two experiments were ‎conducted based on Compactly Randomized Design (CRD) with 4 replications in laboratory ‎and greenhouse in Shirvan during 1387. Treatments were contained concentrations of 0, ‎‎20%, 40%, 60% and 80% of extract of barley leaf, stem and root organs. Results shows ‎that the extracts of barley organs had significant effects on germination, root and shoot ‎length of lentil (P < 0.05). With increasing of extract rates of barley organs, ‎germination and growth of lentil significantly decreased. Maximum germination percent ‎observed in control plants with 76% and minimum of germination observed ‎in treatments of 60% and 80% with 1.25% and 0% germination, respectively. In greenhouse study the treatments were 0, 200, 400, 600 and 800g barley straw per m2 of pot ‎surface. Samples were taken in three stages including emergence, 2-leaves and 6-leaves stages and wet and dry weights of root and ‎shoots were determined. Results of greenhouse study showed that ‎wet and dry weights of shoot and root were declined with increasing barley straw rates on the ‎emergence, two-leave and six-leave stages compared to control. The lowest wet and ‎dry weights of shoot and root were achieved from 600 and 800g barley straw per m2 of ‎pot. The lowest dry weight of lentil shoot at emergence stage achieved from 600 ‎and 800g barley straw treatments. Dry weight of lentil shoot at this stage for 800g ‎treatment was declined with 80% compared to control plants. Also, the rates of reduction in ‎root´s wet and dry weights were higher in shoot´s wet than dry weight at 2-leave stage. ‎The highest wet and dry weights at 6-leaves stage, achieved at control pots and ‎the minimum of shoot´s wet and dry weights observed in 800g straw treatments. Therefore, ‎application of barley residue in field or using barley as a cover crop before lentil crop ‎could have a significant negative effect on lentil germination and growth characteristics.