تاثير پرايمينگ بذر بر رشد گياهچه‌اي كنجد (Sesamum indicum L.) تحت تنش شوري

Effect of Seed Priming on Seedling Growth of Sesame (Sesamum indicam L.) under Salinity Stress

به منظور مطالعه تاثير پرايمينگ بذر در كاهش اثرات تنش شوري در مرحله رشد و نمو اوليه گياهچه كنجد، آزمايش گلداني در قالب فاكتوريل با طرح پايه كاملاً تصادفي در 3 تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل پنج سطح پرايمينگ بذر شاهد (بدون پرايمينگ)، هيدروپرايمينگ،‌ هالوپرايمينگ با نمك‌هاي 2H2O , KCl , NaCl CaCl2+ و پنج سطح تنش شوري صفر ، 4، 8، 12 و 16 دسي زيمنس برمتر بود. نتايج نشان داد كه تاثير پرايمينگ بذر و تنش شوري بر درصد سبز شدن گياهچه، مدت زمان لازم به منظور دستيابي به 50 درصد سبز شدن گياهچه (E50)، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت طول ريشه‌چه به ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشك برگ ، تعداد برگ و سطح برگ معني دار بود (01/0 > p) . با افزايش غلظت نمك كليه صفات مذكور به جز نسبت طول ريشه به ساقه كاهش يافت. اگر چه تمام تيمارهاي پرايمينگ بذر در كاهش اثرات تنش شوري موثر بودند، اما بالاترين درصد گياهچه سبز شده و كوتاهترين مدت زمان لازم براي حصول 50 درصد گياهچه سبز شده در تيمار هيدروپرايمنيگ مشاهده شد و تيمارهالوپرايمنيگ با CaCl2+2H2O بيشترين اثرات مثبت را بر مولفه‌هاي اصلي رشد از قبيل طول و بيوماس گياهچه داشت. بنابراين پرايمينگ بذر به ويژه تيمار هالوپرايمنيگ با CaCl2+2H2O مي‌تواند روشي مناسب براي افزايش مقاومت گياه كنجد به تنش شوري باشد.

A pot experiment laid out in factorial arranged in completely randomized design with three replications was implemented to evaluate the effects of seed priming in ameliorating salinity stress in sesame (Sesamum indicam L.) during seedling development and the early vegetative growth. Factors included five priming treatments : control (non priming) , hydropriming, halopriming with NaCl, KCl , CaCl2 + 2H2O and five levels of salt stress : zero, 4, 8, 12, 16 dS/m. Results showed that the effects of seed priming and salt stress on emergence percentage , time taken to 50% emergence of seedling (E50) , root and shoot length , root to shoot length ratio , dry weight of root and shoot , dry weight of leaf , leaf number and area were significant (P < 0.01). As salinity level increased, all measured variables decreased, except root to shoot length ratio. All priming treatments were effective in decreasing salt stress effects. However, the highest emergence percentage and the shortest time to 50% emergence of seedling were obtained from hydropriming. Halopriming with CaCl2+2H2O was the most effective on main vegetative growth parameters like length and biomass of seedling. The results suggest that seed priming could be a good technique to increase salt tolerance in sesame.