ارزيابي تحمل به شوري ژنوتيپ‌هاي برنج ايراني در محيط كشت هيدروپونيك بر اساس شاخص‌هاي تحمل و حساسيت به تنش

Evaluation of Salt Tolerance in Iranian Rice Genotypes on the Base of Tolerance Indices in Hydroponic Culture

در اين تحقيق تعداد 40 رقم و لاين اميدبخش اصلاح شده برنج در مرحله رشد رويشي به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي و در 3 تكرار و 4 سطح شوري در گلخانه دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري مورد بررسي و مقايسه قرارگرفتند. از اين ميان تعداد 17 ژنوتيپ برتر انتخاب شدند و براي بررسي دقيق تر در مرحله گياهچه جوان در سال زراعي 1388مورد استفاده قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بين ژنوتيپ هاي مورد مطالعه براي كليه صفات اختلاف معني دار وجود داشت. شاخص‌هاي ميانگين هندسي و تحمل به تنش، شاخص‌هاي مناسبي براي تضمين پايداري عملكرد و ارزيابي ژنوتيپ هاي با عملكرد بالا در شرايط تنش مي باشند. با توجه به ضرايب همبستگي بين شاخص ها ملاحظه شد كه شاخص هاي ميانگين توليد، ميانگين هندسي، ميانگين‌هارمونيك و شاخص تحمل به تنش در هر دو محيط با عملكرد همبستگي بسيار بالايي دارند. تجزيه به عامل ها نشان داد كه چهار عامل در حدود 87 درصد از تغييرات مشاهده شده در شاخص‌هاي تحمل و حساسيت زيست توده را توصيف مي كنند.

In this study, 40 genotypes and breeding lines in the vegetative stage was conducted in a factorial arrangement based on a complete randomized block design with 3 replications in greenhouse at Sari University Agricultural Science and Natural Resource, Iran, 2008. Seventeen genotypes were selected and tested in seedling stage in 2009. The results showed that genotypes had significant difference for all traits. GMP and STI were suitable indices to ensure good stability and performance evaluation of genotypes in stress conditions. Results of correlation analysis showed that MP, GMP, MH and STI had high significantly with yield in non stress and stress conditions. Factor analysis showed that 4 factors explain 86.89% of variation in seedling stage.