بررسي علم قاضي در فقه و قانون

Review of Judge,s Knowledge in Jurisprudence and Law

علم قاضي يكي از ادله اثبات دعوا و طرق اثبات جرايم است و چه بسا نزد قايلين به آن بر ساير ادله مقدم باشد. در اين مقاله،‏ ادله قايلين به جواز عمل حاكم به علم خويش و محاجه قايلين به عدم جواز ارايه شده است. در نهايت،‏ ادله قايلين به جواز تقويت شده و جانب ايشان را گرفته است،‏ بدون اين‌كه تفصيلي بين حق‌الله و حق‌الناس قايل شود. عناوين استنادي نظر مختار عبارتند از: اجماع،‏ اقوا بودن علم بر بينه،‏ تحقق امر به اجراي حدود با تحقق عنوان جرم،‏ استلزام فسق قاضي يا استنكار از صدور حكم و نيز استلزام عدم وجوب انكار منكر و اظهار حق با عدم دادرسي بر طبق علم خويش،‏ آيات دال بر حكم بما انزل الله و اقامه حق و عدل و روايات عمومي و خصوصي مشعر به آن‌كه با تبيين و تقويت آن‌ها و ذكر موارد قانوني مربوط فتواي امام خميني (ره) را نتيجه گرفته و حسن ختام مقاله تلقي نموده است.

The judge’s knowledge is one of the evidences by which a crime may be proved and that it may take precedence over others. In this article, the arguments in favor of those who believe that a sentence can be based on the judge’s knowledge will be discussed and the arguments of opponents will be reviewed. The arguments in favor of judge’s knowledge will then be supported without any difference between the Allah rights and people rights. Our support and argument is based upon the consensus of jurists, priority of knowledge to evidences and other Islamic texts which require judges to sentence according to real facts