تجزيه و تحليل طيفي و توسعه محدوده كاربرد فضاي محركه‌هاي رنگي پايه در رنگرزي منسوجات

Spectral Analysis and Extension of Applicability Limit of Fundamental Color Stimulus Space for Textile Dyeing

در تحقيق حاضر، كاربرد مقادير محركه رنگي پايه (N*) بدست آمده از روش تجزيه كوهن و كاپوف به عنوان جايگزيني براي مقادير انعكاس طيفي (N) بررسي شد. مقياس‌پذيري فضاي محركه رنگي پايه و تبديل غيرخطي آن بر مبناي تيوري يك ثابتي كيوبلكا-مانك به صورت كمي در غلظت‌هاي مختلف تجزيه و تحليل طيفي گرديد و ميزان تطابق آن با فضاي حاصل از فضاي انعكاس طيفي مورد بررسي قرار گرفت. طول موج هاي بهينه به منظور توسعه و تعميم رابطه خطي تابع فوق با غلظت معرفي شدند. نتايج نشان داد كه تبديل غير خطي فضاي محركه‌هاي رنگي پايه، يعني فضاي مقياس‌پذيرتر است. در طول موج‌هاي پيشنهادي محدوده رابطه خطي مقادير مشابه با غلظت تا حد معيني بهبود مي‌يابد و رابطه خطي به دست آمده در نواحي تعميم يافته براي تابع مورد نظر مي‌تواند به عنوان راه حلي براي بررسي رفتار سامانه‌هاي رنگرزي از جمله تخمين غلظت ماده رنگزا از داده‌هاي كالريمتري يا همان مقادير محركه‌هاي سه‌گانه پيشنهاد گردد.

At the present study, the fundamental color stimulus space (N*) obtained from the Cohen and Kappauf decomposition technique as an alternative to the measured spectral reflectance (N) was investigated. Based on the single-constant Kubelka-Munk theory, the (K/S)* space from the non-linear transformation of N* values was obtained and its consistency with (K/S) space taken from the measured reflectance was spectrally analyzed. The scalability for both spectral spaces was quantitatively evaluated in different concentrations through visible spectrum. The suitable wavelengths that (K/S)* still exhibit linear behavior with concentration variation were introduced. The obtained results showed that the non-linear transformation of fundamental color stimulus space, i.e. (K/S)* is more scalable. At the proposed wavelengths, the applicability limit of (K/S)* similar to the (K/S) is improved till the higher dye concentration and the obtained linearity for (K/S)* could be an proposed approach for the study of dyeing systems such as estimating the concentration from tristimulus values as colorimetry data