گفتمان‌هاي مشترك در چهار رمان فارسي (تحليل تطبيقي درون‌مايه رمان‌هاي خط تيره آيلين، چراغ‌ها را من خاموش مي‌كنم، عادت مي‌كنيم و چهل سالگي)

Similar Discourses in Four Persian Novels: Comparative Analysis of Theme and Motif in Novels Written by Female Novelists

بسياري از رمان‌هايي كه نويسندگان زن ايراني در چند سال اخير نگاشته‌اند، از جهات مختلفي مانند پيرنگ، زاويه ديد، شخصيت و... با هم شباهت دارند. اين مقاله مي‌كوشد چهار رمان از اين نويسندگان را از منظر درون‌مايه مقايسه و بررسي كند. با مطالعه اين‌گونه آثار، مي‌توان به مشكلات و معضلاتي پي ‌برد كه وجود دارند يا در آينده پديدار خواهند شد و هنرمندان توانسته‌اند با ذهنيّت هنري خود، آن‌ها را زودتر تشخيص و هشدار دهند. در اين چهار رمان، مشتركاتِ مضمونيِ فراواني وجود دارد كه به‌ظاهر برآمده از گفتماني مشترك است. براي بررسي اين موضوع، ابتدا در بخش مقدمه، توضيحاتي درباب درون‌مايه و چيستي و اهميت آن آمده است. سپس در بخش‌هاي بعدي، درون‌مايه رمان‌ها از دو منظر درون‌مايه‌هاي كلي و درون‌مايه‌هاي جزيي مطالعه شده‌ است. در پايان، دريافتيم كه درون‌مايه اين چهار رمان تاحد زيادي شبيه به هم هستند و به‌نظر مي‌رسد سبب آن، گفتمان مشابه نويسندگان آن‌هاست. چهار رماني كه در اين مقاله بررسي شده‌اند عبارت‌اند از: خط تيره آيلين ( اثر ماه‌منير كهباسي)، چراغ‌ها را من خاموش مي‌كنم و عادت مي‌كنيم (از زويا پيرزاد) و چهل سالگي (نوشته ناهيد طباطبايي).

Novels created by women in recent years are similar in many aspects like plot, point of view, character, etc. This paper tries to analyze and compare the theme of four novels written by female novelists. It seems that in these four novels, there are many proportion in themes and motifs. To achieve this aim, we first explain the theme and then analyze the theme of novels in the two aspects of theme and motif. The results showed that the theme and motif of the novels are too similar. The main reason behind such similarities is similar discourse of the creators of these novels.