مجله‌هاي علمي پژوهشي و مساله داوري مقاله‌ها

از هنگامي كه نخستين مجله هاي علمي در قرن هفدهم آغاز به انتشار كردند، يكي از واكنش هاي معمول مخاطبان آنها، ارزيابي محتواي مقاله ها بود. به‌بيان ديگر، كيفيت مقاله هاي ارايه‌شده در مجله هاي علمي مهمترين معيار ارزيابي آنها به‌شمار مي‌رفت. از آن زمان تاكنون، موضوع ارزيابي اين گونه انتشارات علمي مورد توجه گسترده تر و جدي تر قرار گرفته و رويكردها و نيز الگوهاي گوناگوني در اين زمينه مطرح شده است. امروزه، مجله هاي علمي در چارچوب‌هاي رسمي ارزيابي و رتبه بندي قرار مي گيرند و جايگاه علمي آنها در مقايسه با مجله هاي مشابه تعيين مي شود. بسياري از دانشمندان و پژوهشگران نيز حاصل كار خود (مقالات) را با توجه به رتبه و جايگاه مجله ها براي نشر به آنها مي فرستند. هرچند كه عناصر و عوامل گوناگوني در تعيين رتبه مجله-هاي علمي نقش دارند (مانند ضريب تاثير و ....)، به‌نظر مي رسد آنچه كه زمينه ساز تحقق رتبه (اعتبار) بالا براي اين نشريات مي شود «چگونگي و كيفيت داوري» مقاله ها براي نشر در آنهاست. همان گونه كه اشاره شد، سنّت داوري مقاله ها از ديرباز مورد توجه مجله هاي علمي بوده است و اين سنت در طول زمان به يك رويكرد علمي قانون مند و پذيرفته‌شده در سطح جهان تبديل شده است. اكنون، هر مجله علمي براي اطمينان در كيفيت محتواي خود، مجموعه اي از متخصصان شامل اعضاي هيات تحريريه، سردبير، داوران، ويراستاران، مديران داخلي، و ... را در خدمت مي‌گيرد. در اين راستا، ارزيابي (داوري) مقاله ها يك الزام است. اگر چه همه مجله ها، كم و بيش در اين زمينه همگام هستند و خط‌مشي ويژه خود را دارند، دو عامل «معيارهاي داوري كيفي» و «چگونگي اعمال معيارهاي داوري» نقش حياتي در اطمينان از نشر يك مجله خوب دارند.