بررسي عوامل بازدارنده و پيشبرنده كاربرد روشهاي جديد آبياري توسط كشاورزان:مورد غرب شهرستان بشرويه در خراسان جنوبي

Impeding and facilitating factors influencing on using new irrigation methods by farmers: Case of West Boshroyeh Township in Southern Khorasan

كمبود آب يكي از عوامل اصلي محدودكننده توسعه فعاليت هاي كشاورزي به شمار مي رود و مشاركت كشاورزان به منظور بهبود مديريت مزرعه و بهره وري آب زراعي حياتي است. اين تحقيق با هدف شناسايي عوامل بازدارنده و پيشبرنده كاربرد روشهاي جديد آبياري مزارع توسط كشاورزان غرب شهرستان بشرويه انجام شده است. تحقيق حاضر توصيفي است. جامعه آماري تحقيق كليه كشاورزان ساكن در روستاهاي غرب شهرستان بشرويه به تعداد 100 نفر بودند كه 80 نفر آنان با شيوه نمونه گيري طبقه اي تصادفي با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات پرسش نامه بوده است كه براي تعيين روايي آن از نظرات اعضاي هيات علمي و كارشناسان ترويج كشاورزي و آبياري استفاده شد. ضريب آلفاي كرونباخ براي پايايي ابزار تحقيق در مورد بخش هاي مختلف پرسش نامه 75/0 و 72/0 به دست آمد. تجزيه و تحليل اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماري SPSS انجام شده است. نتايج حاصل بيان گر رابطه معني دار بين ميزان استقبال كشاورزان از روش هاي جديد آبياري (با اطمينان 95 درصد)، نوع اقدام انجام شده براي جلب مشاركت كشاورزان براي استفاده از روش هاي مذكور (با اطمينان 99 درصد)، نظر كشاورزان در مورد تهديدات آينده كشاورزي شان در اثر كمبود آب (با اطمينان 95 درصد)، ميزان اهميت استفاده از روشهاي جديد آبياري براي كشاورزي (با اطمينان 99 درصد) و تعداد ملاقات كشاورزان با مروج در طول ماه (با اطمينان 99 درصد) و عوامل بازدارنده و پيشبرنده كاربرد روش هاي جديد آبياري مزارع بوده است. برگزاري كلاس هاي آموزشي و تسهيل استفاده كشاورزان از وام براي استقرار روش هاي جديد آبياري از جمله پيشنهادهاي اين مطالعه بوده است.

Shortage of water is one the main factors limiting the development of agricultural activities and farmer participation is critical to improve on-farm water management and crop productivity. This research was done with aim to identify impeding and facilitating factors influencing on using new irrigation methods by farmers in west Boshroyeh Township in Southern Khorasan. The methodological approach was a descriptive-correlational study of survey type. The statistical population of the study was consisted 100 farmers in West villages of Boshroyeh Township. Using stratified sampling method, 80 farmers were chosen. Information was gathered through a questionnaire and its face validity was confirmed by faculty members and experts of agricultural extension and irrigation. The reliability analysis was conducted with completing 30 questionnaires and Cronbach’s alpha coefficient for main parts of questionnaire was 0.75 and 0.72, respectively. Data were analyzed using SPSS software. The results showed that there are significant relationships between amount of farmers´ ovation from new methods of irrigation (95%), type of operations for attracting farmers participation (99%), farmers opinion about threat of their future agriculture affected by water shortage (95%), importance of using new irrigation methods for agriculture (99%) and number of farmers´ meeting with extension worker every month (99%) and impeding and facilitating factors influencing on using new irrigation methods. This study has recommended performance of extension education class and facilitates farmers using loan for setting up new irrigation methods.