ارزيابي شاخص بهره وري اقتصادي مديريت تك آبياري براي دو رقم گندم ديم (مطالعه موردي: مراغه)

Evaluation of economical water productivity index of single irrigation management for two rainfed wheat varieties (Case of study: Maragheh

افزايش بهره وري آب و نهاده هاي توليد محصولات كشاورزي، باتوجه به محدوديت آب، اهميت روزافزوني يافته است. لذا به منظور بهينه سازي تك آبياري و تعيين برنامه زماني مناسب تخصيص آن براي گندم ديم، از داده‌هاي پژوهشي دو ساله در ايستگاه تحقيقات كشاورزي ديم مراغه استفاده شد. سه تاريخ كاشت، چهار مديريت تخصيص تك آبياري براي دو رقم در تحليل بهره‌وري اقتصادي مورد مطالعه قرار گرفت. در اين مطالعه، براي انتخاب مناسب‌ترين تيمار مناسب در منطقه از روش بودجه‌بندي جزيي، شاخص‌هاي بهره‌وري آب و براي تعيين قيمت آب از روش تبديل به ارزش حال استفاده شد. نتايج به دست آمده نشان داد كه برنامه تك‌آبياري براي گندم ديم در اين منطقه در زمان كاشت داراي توجيه اقتصادي است. در گزينه بهينه تخصيص تك‌آبياري براي تلفيقي از دو رقم، رقم V3 براي تاريخ كاشت اول و دوم و رقم آذر 2 براي تاريخ كاشت سوم مطلوبيت دارد. به طوري كه داراي بيشترين ميزان متوسط درآمد خالص (4191038 ريال در هكتار)، بالاترين ميزان نسبت درآمد خالص به هزينه (28/2)، بيشترين ميزان بهره وري اقتصادي (13970 ريال بر ميلي‌متر) و بيشترين ميزان شاخص بهره‌وري كل آب كاربردي (3/5 كيلوگرم بر ميلي‌متر) است.

The effects of planting date and single irrigation (SI) allocation scenarios on increasing and stability of yield were investigated to determine the total water productivity and economical water productivity (WPe), for rainfed wheat at Dryland Agricultural Research Institute in Maragheh, Iran, during 2000-2004. The treatments included three sowing dates (early, normal and late), four allocation scenarios of single irrigation (Rainfed, 50, 75 and 100 mm SI at planting time) and two wheat varieties. The partial budgeting method, marginal benefit – cost ratio, different states of water and irrigation prices, were used for evaluation of combined treatments. Single irrigation at planting time is an economical option at this region. Maximum total water productivity (5.3 kg.mm-1.ha-1), maximum net benefit (4191038 Rials.ha-1), maximum net benefit per irrigation water use, economical water productivity (13970 Rials.mm-1) and maximum benefic - cost ratio (2.28) obtained at this single irrigation allocation scenario.